- Het aantal verleende bouwvergunningen neemt af, ondanks de structurele behoefte aan 100.000 nieuwe woningen per jaar.
- Juridische vertragingen, strenge milieuregels en lokale versnippering maken woningbouwtrajecten tijdrovend en onzeker.
- Beleggers en ontwikkelaars haken af door een verslechterend investeringsklimaat en ongunstige fiscale maatregelen.
De Nederlandse woningbouwambitie, jaarlijks 100.000 nieuwe woningen, komt steeds verder uit zicht. In de praktijk neemt het aantal bouwvergunningen af, mede door een opeenstapeling van regels en procedures.
Komende jaren wordt deze stapeling alleen maar complexer, onder meer door strengere watereisen vanuit de Europese Unie en de al bekende stikstofnormen. Vooral die laatste vormen een blokkade: zelfs minimale uitstoot leidt tot vergunningproblemen, niet alleen bij woningbouw, maar ook bij noodzakelijke infrastructuurprojecten.
Toch houdt demissionair minister Keijzer vast aan negentien aangewezen woningbouwlocaties, waarvoor aanleg van wegen en spoor onmisbaar is, zo lezen we in De Telegraaf. Zonder deze infrastructuur komt ook de bouw van de woningen niet van de grond.
Bezwaarprocedures en gemeentelijke versnippering, klimaat voor investeringen verslechtert
De doorlooptijd van een woningbouwproject bedraagt inmiddels bijna tien jaar. Eén van de oorzaken is dat omwonenden meerdere keren bezwaar kunnen maken, op uiteenlopende gronden. De commissie STOER adviseert nu om dat recht te beperken tot één bezwaarronde, wat de procedures zou kunnen versnellen.
Ook de manier waarop gemeenten omgaan met fabrieksmatige woningbouw leidt tot vertraging. Elk bouwplan wordt lokaal opnieuw beoordeeld, zelfs bij identieke woningen.
De bouwsector pleit voor een landelijk systeem van voorafgaande goedkeuring, vergelijkbaar met hoe auto’s worden toegelaten tot de markt. Met zo’n systeem kunnen tijd en kosten fors worden gereduceerd.
Naast overheidsregels speelt ook het financiële klimaat een rol. Ontwikkelaars zien dat projecten steeds moeilijker rond te rekenen zijn, zeker wanneer gemeenten hogere percentages sociale of betaalbare huur eisen. De benodigde duurdere woningen binnen gemengde projecten zijn moeilijker verkoopbaar of verhuurbaar aan beleggers, die huiverig zijn geworden.