- De huurwoningvoorraad daalt door nieuwe regelgeving, uitponding en stijgende verkoop aan eigenaar-bewoners, met name in grote steden.
- Winkelvastgoed wordt in omvang kleiner, gedreven door toename van online winkelen en faillissementen, terwijl de belevingseconomie opkomt.
- Thuiswerken stabiliseert, wat voor organisaties nieuwe huisvestingsstrategieën met flexibele oplossingen betekent.
In Nederland daalt het aantal huurwoningen in de vrije sector significant. Cijfers van Pararius en de NVM tonen een daling van 38% in beschikbaar aanbod ten opzichte van 2023.
Deze terugloop komt deels doordat huurders langer in hun woning blijven, maar vooral door uitponden. Dat schrijft ABN Amro in een rapport over de stand van zaken op de Nederlandse huurmarkt.
Sinds de invoering van de verhoogde overdrachtsbelasting in 2021 is het aantal verhuurde woningen gestaag afgenomen. Onderzoekers wijzen erop dat particuliere beleggers vanaf dat moment steeds meer woningen aan eigenaar-bewoners verkopen.
Daarbij speelt de Wet betaalbare huur een rol in de keuze van verhuurders om woningen te verkopen.
Vooral goedkopere woningen in steden worden uitgepond, met name kleinere appartementen en woningen met lagere energielabels. De verplichting om vanaf 2030 minimaal energielabel D te hebben, maakt verduurzaming extra kostbaar voor verouderd vastgoed. Grote verhuurders zoals het Canadese Eres volgen deze trend.
Een deel van hun Nederlandse portefeuille van 6.900 woningen is al verkocht aan investeerders, die de panden op hun beurt eveneens willen uitponden zodra de huidige huurders vertrekken. De krapte op de huurmarkt treft vooral huurders in stedelijke gebieden, waar koopwoningen vaak financieel onhaalbaar zijn voor veel huishoudens.
Retailmarkt in transitie door veranderende consumententrends
Door het groeiende belang van online winkelen en faillissementen bij ketens zoals ESPRIT en Game Mania, neemt het aantal fysieke verkooppunten verder af. In september 2024 waren er nog 207.600 verkooppunten in Nederland, een afname van 2% ten opzichte van januari 2023.
Vooral winkels in huishoudelijke artikelen, luxeproducten en modezaken zien een sterke daling, terwijl het aantal horecalocaties blijft toenemen. Deze ontwikkeling weerspiegelt de transitie van de retailmarkt: om te overleven, moeten fysieke winkels inzetten op unieke ervaringen en de zogenoemde ‘retailtainment’, waarbij winkelen gecombineerd wordt met entertainment.
Desondanks zijn er positieve signalen, zoals stabilisatie in sectoren als speelgoed- en elektronicawinkels.
De markthuur vertoont na een dalingstendens weer een lichte stijging, wat hoop biedt voor vastgoedbeleggers. Het retaillandschap zoekt nieuwe formules om aantrekkelijk te blijven, waarbij de rol van fysieke winkels in de belevingseconomie steeds prominenter wordt.
Thuiswerken bereikt stabilisatiepunt in de kantorenmarkt
In de kantorenmarkt lijkt het aantal thuiswerkers zich te stabiliseren na de sterke toename tijdens de COVID-19-pandemie. Inmiddels werkt zo’n 52% van de Nederlandse werknemers (deels) vanuit huis.
Dit heeft invloed op de bezetting van kantoorgebouwen, die vaak pieken op specifieke dagen zoals dinsdag en donderdag.
Grote organisaties overwegen om minder kantoorruimte aan te houden en flexibeler om te gaan met werkplekken, terwijl kleinere bedrijven doorgaans een hogere bezettingsgraad hebben en minder ruimte overwegen af te stoten.
Bedrijven blijven echter kantoren aanhouden voor ontmoetingen en samenwerking, wat een belangrijke factor blijft in huisvestingsstrategieën.
De uitdaging voor de komende jaren ligt in het efficiënt benutten van kantoorruimte en het vinden van creatieve oplossingen voor leegstand.
Initiatieven zoals het beschikbaar stellen van lege kantoorruimtes voor maatschappelijke organisaties of studenten zijn voorbeelden van hoe bedrijven omgaan met leegstand, wat kansen biedt om te voldoen aan maatschappelijke behoeften en kosten te optimaliseren.