AI in vastgoed: aanvulling of vervanging?

Illustratie: AI-makelaar?

AI-makelaar? Foto: CNS

Kunstmatige Intelligentie (AI) ontwikkelt zich in een ongekend tempo en biedt steeds meer mogelijkheden voor automatisering, innovatie en productiviteit – ook binnen de vastgoedsector. Volgens een onderzoek van McKinsey kan AI de vastgoedmarkt een waarde opleveren van 110 tot 180 miljard dollar of zelfs meer. Met zo’n potentie kan niemand meer om de voordelen van AI heen. Tegelijkertijd dringt zich een prangende vraag op: zal AI menselijke banen vervangen, of juist onze vermogens vergroten en de productiviteit naar een hoger plan tillen? Het is duidelijk dat dit geen eenduidige kwestie is. In dit artikel belichten we verschillende aspecten van deze vraag en proberen we inzicht te geven in de mogelijke impact.

Voordat we deze vraag kunnen beantwoorden, is het van belang eerst kort stil te staan bij wat AI precies is en hoe deze technologie werkt.

Wat is AI en hoe werkt het?

AI is een breed vakgebied met diverse subdisciplines, maar wat momenteel het meest in de publieke belangstelling staat, is Generatieve AI (Gen AI). De kerntechnologie achter Gen AI is gebaseerd op zogenaamde Large Language Models (LLM’s). Een LLM werkt in feite met probabilistische modellen die patronen herkennen in zeer grote datasets en op basis daarvan voorspellingen doen. Dankzij deze uitgebreide training kunnen de modellen verrassend nauwkeurige en contextueel relevante antwoorden geven op vragen van gebruikers.

ChatGPT is het bekendste voorbeeld van een LLM, maar momenteel zijn er bijna honderd verschillende modellen op de markt, elk met hun eigen specialisatie en mogelijkheden. Elk groot technologiebedrijven zoals Amazon, Meta en Google hebben hun eigen LLM ontwikkeld en concurreren onderling om de beste prestaties. Ter illustratie: op het moment van schrijven staat Grok 3 (ontwikkeld door X/Twitter) bovenaan de ranglijst van meest geavanceerde modellen, nog voor ChatGPT.

Hoewel de onderliggende technologie fascinerend is, keren we terug naar de kernvraag. Eerder noemden we al dat de rol van AI voor professionals niet zwart-wit is: het is een complex vraagstuk met meerdere invalshoeken. Om het overzichtelijk te houden, richten we ons op een specifiek voorbeeld: de rol van AI bij vastgoedmakelaars. Laten we eerst kijken hoe AI hen kan ondersteunen in het dagelijkse werk.

AI als katalysator voor makelaarspotentieel

AI blinkt uit in het automatiseren van repetitieve taken en het verwerken van grote hoeveelheden data – precies de taken waar vastgoedmakelaars zich dagelijks mee bezighouden, van leadgeneratie tot transactiebeheer. Door activiteiten als het invoeren van gegevens, het analyseren van de markt en het screenen van documenten aan AI over te laten, kunnen makelaars tijd besparen, de nauwkeurigheid verhogen en de kans op menselijke fouten verkleinen. Hieronder volgen een aantal praktische voorbeelden van hoe AI makelaars kan ondersteunen of zelfs (gedeeltelijk) kan vervangen in de workflow:

  • Leadgeneratie: AI-systemen kunnen snel een 360-gradenanalyse uitvoeren – met inbegrip van bestemmingsplannen, locatiekenmerken, markttrends en financiële implicaties – om de meest kansrijke leads te identificeren en te prioriteren. 
  • Objectpresentatie & Marketing: Door de specifieke kenmerken van een object te analyseren (zoals grootte, locatie en unieke eigenschappen), kan AI automatisch wervende omschrijvingen, brochures en gerichte e-mailcampagnes genereren die de belangrijkste verkoopargumenten uitlichten. 
  • Relatiebeheer: Routinematige klantvragen kunnen worden afgehandeld door AI-gestuurde virtuele assistenten, waardoor makelaars 24/7 snelle reacties kunnen bieden en minder tijd kwijt zijn aan langdurige e-mailwisselingen. 
  • Transactiebeheer: Door AI aangedreven documentintelligentie kan het opstellen van standaarddocumenten, zoals een Heads of Terms, het real time bijhouden van onderhandelingen, borging van compliance-processen, waardoor deals sneller tot stand komen en worden afgerond. 

Bovenstaande voorbeelden illustreren slechts een fractie van de vele manieren waarop AI kan bijdragen aan het werk van een makelaar. Het is wel belangrijk te beseffen dat dergelijke toepassingen vaak zijn ingebed in gespecialiseerde AI-oplossingen die specifiek zijn toegesneden op de vastgoedbranche. Generieke tools als ChatGPT, Claude of Gemini zijn doorgaans niet direct geschikt voor dit soort sectorspecifieke workflows.

Per saldo ligt de grootste winst van AI in het vrijspelen van tijd voor makelaars, omdat zij minder bezig zijn met repetitief werk en zich meer kunnen concentreren op hun kernactiviteiten: het onderhouden van relaties, het uitdenken van strategieën en het sluiten van deals. Vergelijk het met een toegewijde stagiair of assistant die vervelende klussen overneemt, waardoor u tijd heeft voor het grotere plaatje. Deze human-centered benadering, versterkt door gerichte AI-mogelijkheden, vergroot de groeikansen, versterkt de klanttevredenheid en zorgt voor een voorsprong in de dynamische vastgoedmarkt.

Risico’s: vervangt AI straks de makelaar?

Hoewel AI aanzienlijke voordelen biedt, zijn er ook risico’s die de rol of omvang van de menselijke makelaar kunnen beperken.

Verdringing van routinematige taken

Taken die traditioneel door makelaars worden uitgevoerd – zoals marktanalyse, eerste due diligence en routinecommunicatie met klanten – kunnen in toenemende mate door AI worden overgenomen. Naarmate deze repetitieve onderdelen worden geautomatiseerd, kan de vraag naar medewerkers op instapniveau of juniorposities afnemen. De houdt mede in dat ‘learning on the job door junioren’ minder vanzelfsprekend zal worden. Makelaars die zich aan de onderkant van de markt bevinden, zullen zich mogelijk moeten omscholen of specialiseren om relevant te blijven.

– Standaardisatie en commoditisering

AI-gedreven platforms kunnen processen zoals waardebepaling, marketingcontent en zelfs initiële onderhandelingsstrategieën standaardiseren. Hierdoor wordt makelaarsdienstverlening mogelijk steeds meer gezien als een commodity. De druk op courtages kan toenemen, omdat klanten gewend gaan raken aan goedkopere, geautomatiseerde alternatieven. Makelaars die hun diensten niet weten te onderscheiden door diepere marktkennis of persoonlijke klantinteractie, zullen moeite hebben hun tarieven te rechtvaardigen. 

Evenwicht tussen AI en menselijke expertise: de weg vooruit

AI kan in specifieke taken soms betere resultaten boeken dan mensen, maar ontbeert nog altijd het bredere, contextuele bewustzijn, de emotionele intelligentie en het intuïtieve inzicht dat de mens eigen is. Vanuit mijn werkervaring in zowel de vastgoedsector als co-founder van een AI-start-up, zie ik menselijke en kunstmatige intelligentie als fundamenteel verschillend. In mijn ogen zal AI bedrijfsprocessen vooral versnellen, vergelijkbaar met eerdere technologische innovaties als e-mail, PowerPoint en Zoom.

Dat gezegd hebbende, het staat buiten kijf dat de opkomst van AI de vastgoedsector en de makelaarspraktijk ingrijpend zal veranderen.

Ondanks terechte zorgen over de impact op werkgelegenheid, ligt een volledige vervanging van makelaars door AI niet voor de hand. Waarschijnlijk schuift de sector naar een hybride model, waarbij makelaars AI inzetten om de productiviteit te verhogen, beter onderbouwde beslissingen te nemen en hun toegevoegde waarde te vergroten. 

Makelaars die AI omarmen, zich concentreren op taken met hogere toegevoegde waarde, klantrelaties intensiveren en voortdurend blijven leren, zullen juist floreren in dit digitale landschap. 

AI zal uiteindelijk eerder een krachtige aanvulling zijn dan een volledige vervanging: het stelt makelaars in staat om uit te blinken in waardecreatie en de hedendaagse vastgoedmarkt effectief te bedienen.

Zakendoen blijft immers bij uitstek een menselijke aangelegenheid, zeker in de vastgoedwereld, waar inkomen en betekenisvol werk voor anderen samenkomen. Als AI ons ooit volledig zou vervangen, doemen er bredere filosofische vragen op: welke waarde heeft geld nog, en hoe besteden we onze tijd als werken overbodig wordt? Misschien geven we ons dan simpelweg over aan het goede leven, samen met onze dierbaren. 

Zelfs het ‘worstcasescenario’ lijkt dan zo slecht nog niet.

Reavant.ai

Bahadir Karaagac & Priscilla van Ooijen

Bahadir Karaagac & Priscilla van Ooijen zijn Co-founders van Reavant | AI Agents voor Vastgoed.