- Sophie Steins Bisschop van De Nederlandsche Bank wijst op fiscale ongelijkheid tussen huur en koop.
- Focussen op alleen woningbouw lost volgens haar de problemen niet op.
- Belastingmaatregelen zouden kunnen bijdragen aan een beter functionerende woningmarkt.
Sophie Steins Bisschop, hoofd algemeen economisch beleid bij De Nederlandsche Bank (DNB), benadrukt in een interview met EW Magazine dat de huidige aanpak van de woningmarkt te eenzijdig is gericht op het vergroten van het woningaanbod.
Hoewel extra woningen absoluut noodzakelijk zijn, stelt ze dat het verminderen van fiscale voordelen voor huiseigenaren minstens zo belangrijk is. “In Nederland stimuleren we de vraag naar koopwoningen door fiscale voordelen. Dat leidt ook tot hogere huizenprijzen”, aldus Steins Bisschop.
Fiscale verschillen zijn te groot
Een belangrijk punt van kritiek is de fiscale ongelijkheid tussen huurders en kopers. “Een huishouden met een inkomen vergelijkbaar met dat van een huizenbezitter, betaalt belasting over zijn spaargeld in box 3. Terwijl degene die een koophuis heeft, geen belasting betaalt over zijn waardestijging van zijn huis”, zegt Steins Bisschop.
Dit verschil zorgt volgens haar voor een ‘insider-outsider’-probleem: huiseigenaren profiteren van waardestijgingen, terwijl huurders buiten de boot vallen.
Dit heeft gevolgen voor de huizenprijzen. “Die waardestijging is in feite ook spaargeld om een volgend huis te kopen. Dat heeft natuurlijk effecten voor de huizenprijs”, licht ze toe. Het fiscaal aantrekkelijker maken van kopen, werkt de prijsopdrijving verder in de hand.
Kleine private huursector onder druk
Daarnaast uit DNB zorgen over de Wet betaalbare huur, die de private huursector onder druk zet. De afgelopen jaren zijn netto 30.000 woningen van de huur- naar de koopmarkt verschoven, ongeveer 5 procent van de totale woningvoorraad. “. Dat betekent dat dat ventiel of die smeerolie van de private huursector beperkt inzetbaar is. Als dat nog minder dreigt te worden, is de neiging groot om daarvoor te waarschuwen”, benadrukt Steins Bisschop.
De huurmarkt fungeert als een buffer voor mensen die te veel verdienen voor sociale huur, maar te weinig om een koopwoning te financieren. Een goed functionerende private huurmarkt is volgens DNB cruciaal voor de economie en de flexibiliteit van de arbeidsmarkt.
Aanpakken van de vraagkant is noodzakelijk
Steins Bisschop pleit voor een evenwichtiger beleid dat ook de vraagkant van de woningmarkt aanpakt. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door de hypotheekrenteaftrek geleidelijk af te bouwen. Het is politiek gevoelig, maar met een zorgvuldige aanpak, zoals een verlaging van de inkomstenbelasting, kan dit op de lange termijn een gunstig effect hebben op de huizenprijzen, stelt ze.
Ondanks de recente maatregelen om woningbouw te stimuleren, blijft Steins Bisschop nuchter. Iedereen die denkt dat we dit probleem volgend jaar kunnen oplossen, heeft het volgens haat mis. Dit is een complex vraagstuk dat tijd kost.
De evaluatie van de Wet betaalbare huur, die is aangekondigd in een Kamerbrief, ziet ze als een goede stap, maar de echte uitdaging ligt in een structurele aanpak van zowel vraag- als aanbodzijde.