- Experts zoals Stefan Groot van Rabobank benadrukken dat de nadruk in woningbouwbeleid zou moeten verschuiven van betaalbaarheid naar doorstroming
- Dit zou meer bewegingsvrijheid op de woningmarkt creëeren en de woontevredenheid voor een bredere groep verbeteren.
- Het vasthouden aan strikte prijsquota kan de financiële haalbaarheid van projecten ondermijnen en leidt tot een eenzijdige focus die niet per se de woningtoegankelijkheid verbetert.
In de huidige Nederlandse woningmarkt is er een groeiende consensus onder experts dat het verplichte quotum waarbij minimaal twee derde van alle woningbouwprojecten betaalbaar moet zijn, contraproductief werkt voor de doorstroming op de woningmarkt.
Dit inzicht wordt ondersteund door onderzoek van RaboResearch, waaruit blijkt dat deze focus op betaalbaarheid de noodzakelijke doorstroming belemmert.
Stefan Groot, huizenmarkteconoom bij de Rabobank, benadrukt bij BNR dat hoewel de intentie om betaalbare woningen te bouwen wellicht nobel is, de praktijk anders uitpakt. De huidige benadering leidt tot de bouw van een groot aantal bescheiden woningen, gericht op specifieke beroepsgroepen zoals leraren en verpleegkundigen, die desondanks moeilijk toegankelijk blijven door hun schaarste.
Belang van doorstroming
Groot stelt dat een verschuiving van focus naar doorstroming meer effect zal sorteren. “Wanneer mensen verhuizen naar een nieuwbouwwoning, laten zij een bestaande woning achter, wat meer doorstroommogelijkheden creëert dan het aantal nieuw opgeleverde woningen,” legt Groot uit. Deze doorstroming heeft niet alleen een positief effect op starters, maar verbetert ook de woonsituatie van vele anderen, inclusief gezinnen die uit hun huidige woning zijn gegroeid.
De fixatie op prijsbeheersing kan bovendien leiden tot financiële onhaalbaarheid van projecten, waarschuwt Groot. Dit vraagt om een meer lokale benadering, waarbij rekening gehouden wordt met de specifieke behoeften en wensen van gemeenschappen en marktpartijen.
Hindernis voor ontwikkelaars en gemeenten
Deze visie wordt ondersteund door Peter Boelhouwer, hoogleraar, die al eerder opmerkte dat de huidige eisen de noodzakelijke doorstroming belemmeren. Ook de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) erkent dat de focus op betaalbaarheid een hindernis vormt voor zowel ontwikkelaars als gemeenten.
Boelhouwer stelt voor om meer nadruk te leggen op doorstroming, vooral voor ouderen die financieel in staat zijn om duurdere woningen te kopen. Dit zou niet alleen de druk op betaalbare woningen verlichten maar ook bijdragen aan een gezondere dynamiek op de woningmarkt.
De kwestie van woningbouw en betaalbaarheid blijft een uitdaging waarvoor geen snelle oplossingen bestaan. De nadruk moet verschuiven naar langdurige strategieën die structurele problemen adresseren en doorstroming bevorderen, om zo een brede impact te hebben op de woningmarkt en het welzijn van potentiële kopers en bewoners.