- Finland kampte in de jaren ’90 met enorme woningnood, vergelijkbaar met de huidige situatie in Nederland.
- In plaats van meer regulering, schrapte Finland vrijwel alle huurreguleringen, wat leidde tot een significante toename van het aantal huurwoningen.
- Deze deregulering wordt door de OESO gezien als een succesverhaal en biedt belangrijke lessen voor andere landen.
In de jaren ’90 kende Finland een diepe woningcrisis. De huurprijzen waren torenhoog, het aanbod van huurwoningen was laag en nieuwbouwprojecten liepen vast.
De situatie leek hopeloos totdat de Finse regering een radicale stap zette: ze schrapte vrijwel alle huurreguleringen, zo lezen we in de Britse krant The Telegraph. Deze ingreep, destijds controversieel, wordt nu gezien als een succesverhaal door de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).
De historische context
Historisch gezien was Finland een land van strenge huurcontroles. Deze werden in verschillende periodes ingevoerd, waaronder na de onafhankelijkheid van Rusland in 1917, tijdens de Tweede Wereldoorlog en in de jaren ’60.
Deze reguleringen waren bedoeld om huurders te beschermen, maar hadden op de lange termijn een negatief effect op het aanbod van huurwoningen. Tegen de jaren ’90 was het aantal beschikbare huurwoningen in Helsinki met 11% gedaald tussen 1975 en 1985, schrijft The Telegraph.
In de jaren ’90 werd Finland getroffen door een economische crisis na de ineenstorting van de Sovjet-Unie. Veel bouwbedrijven zaten met onverkochte woningen.
De regering besloot in 1993 om de huurcontroles voor nieuwe contracten op te heffen en in 1995 voor alle bestaande contracten.
Het effect was onmiddellijk duidelijk: tussen 1990 en 2000 steeg het aantal huurwoningen in Finland met 45%.
Resultaten van reregulering
De deregulering zorgde voor een levendige huurmarkt. Verhuurders moesten hun aanbod verbeteren om huurders aan te trekken, wat leidde tot betere diensten en loyaliteitsprogramma’s.
De zwarte markt voor huurwoningen verdween vrijwel volledig.
Bijna 30 jaar later is de nationale huurmarkt in Finland stabiel, hoewel de situatie in grote steden zoals Helsinki, waar de vraag naar kleine woningen is gestegen door demografische veranderingen, iets anders is.
Lessen voor Nederland
Wat zien we dus? De huidige huurcrisis in Nederland roept zeker om oplossingen. Het Finse voorbeeld toont daarbij wel aan dat deregulering, gecombineerd met een toename in de woningbouw, een effectieve strategie kan zijn om de woningmarkt te stabiliseren.
Economen waarschuwen dat huurcontroles vaak contraproductief zijn en leiden tot een afname van het aanbod.
De sleutel is het uitbreiden van de woningvoorraad, niet het beperken van de huurprijzen.
Finland’s ervaring onderstreept dat deregulering, mits goed uitgevoerd, kan leiden tot een bloeiende huurmarkt zonder de negatieve gevolgen van woningtekorten.