- Door beter gebruik te maken van bestaande parkeerruimte op straat kan woningbouw sneller gerealiseerd worden.
- Gemeenten kunnen parkeerproblemen voorkomen door parkeerregulering en nul-vergunningopties slim toe te passen.
- Het is effectiever om parkeernormen te baseren op de werkelijke lokale situatie en maatwerk toe te passen in het beleid.
Veel gemeenten zitten zichzelf in de weg bij het realiseren van broodnodige nieuwe woningen. Door vast te houden aan rigide parkeernormen blokkeren zij geregeld bouwplannen, vooral als het gaat om binnenstedelijke verdichting.
Uit onderzoek van kennisinstituut Platform31 blijkt dat gemeenten onvoldoende gebruikmaken van de beleidsvrijheid die zij hebben. Het gevolg: vertraging, hogere kosten of zelfs afstel van woningbouwprojecten.
Binnen de bestaande stad ruimte vinden voor extra woningen is cruciaal om het woningtekort aan te pakken. Toch blijkt parkeren daarbij een van de grootste obstakels. Veel gemeenten hanteren nog altijd de hoge parkeernormen van het CROW als uitgangspunt, zonder die aan te passen aan de lokale omstandigheden. Hierdoor moeten initiatiefnemers soms meerdere parkeerplaatsen realiseren op eigen terrein, zelfs als er op straat nog voldoende ruimte is.
Oude normen, nieuwe problemen
De parkeernormen die gemeenten vaststellen, zijn gebaseerd op bandbreedtes uit landelijke kengetallen.
In theorie biedt dat ruimte voor maatwerk, maar in de praktijk kiezen veel gemeenten voor de veilige, hoge kant van die bandbreedte. Die vertaalt zich vervolgens één op één naar een parkeereis bij bouwplannen. Hierdoor moeten projectontwikkelaars bijvoorbeeld voor het splitsen van een woning drie extra parkeerplekken realiseren, zelfs als er al voldoende parkeerdruk op straat beschikbaar is.
Vooral initiatieven zoals optoppen, woningdelen of het transformeren van leegstaand vastgoed stranden hierdoor vroegtijdig. Dit speelt niet alleen in de grote steden; ook in kleinere gemeenten en landelijke gebieden blijkt het parkeerbeleid een bottleneck.
Slimmer omgaan met parkeerruimte
Volgens Platform31 is het tijd voor een slimmer en flexibeler parkeerbeleid, met oog voor de feitelijke situatie en ruimte voor maatwerk. Hun aanbevelingen richten zich op drie sporen die woningbouw kunnen versnellen zonder nieuwe parkeerproblemen te creëren.
1. Regel parkeerdruk met betaald parkeren en nul-vergunningopties
Betaald parkeren maakt het mogelijk om actief te sturen op autobezit en parkeerdruk. Door vergunningen beperkt uit te geven of zelfs nul-vergunningbeleid toe te passen bij nieuwbouw, kan het aantal benodigde parkeerplaatsen drastisch omlaag. Hoewel dit politiek gevoelig ligt, blijkt uit voorbeelden dat een gefaseerde invoering met goede communicatie het draagvlak vergroot.
2. Onderbouw parkeerbeleid met data en pas het aan per situatie
Gemeenten doen er goed aan om het parkeerbeleid niet alleen te baseren op algemene kengetallen, maar ook op lokaal autobezit, woningtypes en mobiliteitsvoorzieningen. In gebieden met goed openbaar vervoer of waar deelmobiliteit beschikbaar is, kunnen normen omlaag. Door het beleid te differentiëren naar doelgroep, woningtype en locatie, ontstaat ruimte om zonder extra parkeerdruk te verdichten.
3. Gebruik bestaande ruimte efficiënter
Tot slot adviseren de onderzoekers om beter te kijken naar de aanwezige ruimte op straat. In plaats van standaard uit te gaan van parkeren op eigen terrein, kunnen gemeenten door middel van mobiliteitsonderzoek en saldering bepalen of de parkeervraag al opgevangen wordt in de omgeving. Slimmer inrichten van de straat, zoals dwarsparkeren of éénrichtingsverkeer, biedt eveneens kansen om meer woningen te realiseren zonder ruimteverlies.
Kans voor lokaal maatwerk
De handreiking van Platform31 laat zien dat gemeenten met lef en maatwerk veel meer mogelijk kunnen maken. Door parkeerbeleid niet als ‘hindermacht’ maar als kans te zien, kunnen zij daadwerkelijk bijdragen aan het versneld oplossen van het woningtekort.