- Het woningtekort in Nederland is in 2023 opgelopen tot 400.500 woningen, ondanks de bouw van 88.200 nieuwe huizen.
- De toename van het aantal huishoudens door migratie en langer alleen wonen is de belangrijkste oorzaak van het tekort.
- Er zijn grootschalige en snelle bouwinspanningen nodig om het tekort terug te dringen naar een acceptabel niveau van 2%.
Het woningtekort in Nederland is in 2023 verder gestegen tot ruim 400.000 huizen, ondanks dat er meer dan 88.000 nieuwe woningen zijn bijgebouwd. Dit blijkt uit de jaarlijkse prognose van onderzoeksbureau ABF Research, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
Op dit moment is het tekort 4,9%, terwijl een woningtekort van 2% van de totale woningvoorraad als acceptabel wordt beschouwd.
De belangrijkste oorzaak van de groeiende woningbehoefte is de toename van het aantal huishoudens. Deze toename wordt gedreven door migratie en het feit dat mensen langer alleen blijven wonen. De prognose van ABF Research wijst erop dat er in 2031 ruim 19.000 huishoudens meer zullen zijn dan eerder werd verwacht.
Noodzakelijke bouwinspanningen
Om het tekort terug te dringen naar een acceptabel niveau, zouden er direct 231.800 woningen moeten worden bijgebouwd. De komende jaren zijn er in totaal 993.200 nieuwe woningen nodig om het tekort in 2031 voldoende te hebben ingelopen.
Dit vraagt om grootschalige en snelle bouwinspanningen, maar de praktijk laat zien dat dit proces moeizaam verloopt. In 2023 werden er bijvoorbeeld minder nieuwbouwwoningen gerealiseerd dan het jaar ervoor. Een belangrijke oorzaak hiervan is het trage proces van vergunningverlening door gemeenten en provincies.
De schaarste aan woningen heeft de huizenprijzen flink doen stijgen. Volgens de makelaarsorganisatie NVM zijn koopwoningen nog nooit zo duur geweest als in het afgelopen kwartaal. Vooral starters hebben moeite om een betaalbare woning te vinden.
Ook de huurmarkt kampt met krapte, omdat veel verhuurders hun woningen liever te koop aanbieden.
Kritiek op woningtekortcijfers
Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) heeft kritiek geuit op de woningtekortcijfers die in Den Haag worden gehanteerd. Volgens EIB-directeur Taco van Hoek wordt de vraag naar ouderenwoningen overschat, omdat er jaarlijks veel woningen vrijkomen doordat ouderen overlijden of naar een verpleeghuis verhuizen. Dit roept vragen op over de werkelijke bouwbehoefte voor deze doelgroep.
Het woningtekort in Nederland blijft een hardnekkig probleem dat vraagt om snelle en grootschalige oplossingen. Ondanks de inspanningen van de afgelopen jaren blijft de behoefte aan woningen stijgen.
Zonder efficiëntere vergunningverlening en gerichte bouwinspanningen blijft het tekort toenemen, met als gevolg dat huizenprijzen blijven stijgen en vooral starters moeite blijven houden om een geschikte woning te vinden.