- De Wet Versterking regie volkshuisvesting moet overheden meer controle geven over de woningbouwopgave, met focus op betaalbare woningen.
- Critici vrezen dat de harde eisen voor betaalbaarheid de doorstroming op de woningmarkt juist belemmeren.
- De vraag rijst of het niet beter is de wet controversieel te verklaren en een beter gebalanceerd alternatief te ontwikkelen.
Met de Wet Versterking regie volkshuisvesting wil het kabinet overheden meer zeggenschap geven over het woningbouwbeleid. Niet alleen hoeveel woningen er jaarlijks worden gebouwd, maar ook waar ze komen en voor wie ze bedoeld zijn, ligt straks meer in handen van het Rijk, provincies en gemeenten.
Een forse verantwoordelijkheid: jaarlijks moeten er 100.000 woningen bij komen. Van die woningen moet twee derde in het betaalbare segment vallen, met 30% specifiek voor sociale huur. Een stevige ambitie, waarmee het kabinet de regie terugpakt over de al jaren vastzittende woningmarkt.
Politieke steun, maar inhoudelijke twijfels – Doorstroming geblokkeerd door focus op betaalbaarheid
Hoewel het dossier zwaar weegt, en typisch iets is waar een demissionair kabinet liever van wegblijft, lijkt er brede politieke steun om de volkshuisvesting eindelijk vlot te trekken. De urgentie is duidelijk. Tijdens de recente Woontop is de strakke 2/3-norm per project al deels versoepeld: regio’s mogen nu onderling schuiven met het aandeel betaalbare woningen.
Toch vragen deskundigen zich af of dat wel genoeg is. Waarom het rigide kwantitatieve kader überhaupt handhaven als de gevolgen voor de woningmarkt averechts kunnen zijn?
Steeds meer woningmarktexperts uiten zorgen over de focus op betaalbare woningbouw. Onderzoek van RaboResearch wees eerder al uit dat het star vasthouden aan betaalbaarheidsquota de doorstroming belemmert, een cruciaal mechanisme voor een gezonde woningmarkt.
Hoogleraar Peter Boelhouwer (TU Delft) onderschreef die analyse. Volgens hem belemmert de huidige strategie de noodzakelijke doorstroming op de woningmarkt.
Wanneer het hogere segment onder druk blijft, kunnen middeninkomens en huishoudens met groeiambitie nergens naartoe. Daardoor blijven ze langer in sociale of middenhuurwoningen zitten, wat juist leidt tot extra schaarste aan de onderkant van de markt.
Is controversieel verklaren nu verstandiger?
De centrale vraag is dan ook of deze wet wel de juiste koers zet. Wat als de beoogde regie ten koste gaat van dynamiek en flexibiliteit? Moet het beleid zich niet richten op het stimuleren van bouw in álle segmenten in plaats van het dichtregelen van percentages?
Juist nu er brede politieke bereidheid is om de woningmarkt vlot te trekken, lijkt het momentum ideaal om de koers grondig te herzien.
Een controversieelverklaring van de wet is dan geen vertraging, maar mogelijk een noodzakelijke pas op de plaats.