- De rechter heeft het prioriteringskader van de ACM vernietigd, maar geeft tot 2026 respijt voor aanpassing.
- Drinkwaterwinning krijgt per direct een hogere prioriteit binnen de netcongestieaanpak.
- Diverse sectoren, waaronder OV, telecom en afvalverwerking, eisen opname in het prioriteringskader.
Sinds oktober 2023 hanteerden netbeheerders een prioriteringskader opgesteld door de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Dit kader zette maatschappelijke belangen boven het principe van ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’. Sectors als brandweer, politie, ziekenhuizen en woningbouw kregen hierdoor voorrang bij netaansluitingen.
Veertien partijen, waaronder openbaarvervoerbedrijven, telecomaanbieders en afvalverwerkingsorganisaties, vochten het kader aan. Zij vonden dat hun belangen onvoldoende waren meegewogen.
De rechter gaf hen gelijk en vernietigde het prioriteringskader, al blijft het nog geldig tot 1 januari 2026, dat schrijft Binnenlands Bestuur.
Directe en toekomstige gevolgen
Een onmiddellijke wijziging is dat drinkwaterwinning nu een hogere prioriteit krijgt, van categorie 3 (basisbehoeften) naar categorie 2 (veiligheid). Dit was een wens van zowel de drinkwatersector als het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat.
Voor andere sectoren blijft de situatie onzeker. De rechter erkende dat de ACM onvoldoende onderbouwing gaf, maar oordeelde niet dat de netcode fundamenteel anders moet. De ACM moet nu opnieuw afwegen welke sectoren prioriteit krijgen, zonder dat het prioriteringskader te breed wordt opgerekt.
Politieke druk en toekomstige evaluatie
Hoewel de ACM onafhankelijk is, probeert de politiek invloed uit te oefenen. De Tweede Kamer nam een motie aan om wooneenheden met een grote netaansluiting voorrang te geven, maar kan dit niet afdwingen. Ook verzoeken over geothermie en waterstofprojecten worden door de ACM pas uiterlijk in oktober 2026 geëvalueerd.
De uitspraak van de rechter zorgt voor hernieuwde discussie over hoe netcapaciteit verdeeld moet worden. Tot 2026 blijft het prioriteringskader grotendeels overeind, maar het debat over eerlijke verdeling van schaarse netcapaciteit is verre van voorbij.