Huurregulering in 18 landen: wat zijn de maatregelen en hun effecten?

Göteborg, Zweden

Göteborg, Zweden Foto: lenalindell20 / Pixabay

  • Huurregulering stabiliseert vaak de huurprijzen, maar leidt ook tot minder nieuwbouw en lagere investeringen in vastgoed.
  • In veel landen zorgen deze maatregelen voor bescherming van huurders, maar wachttijden en beschikbaarheid van huurwoningen nemen vaak af.
  • Succesvolle regulering hangt af van de balans tussen huurprijsbeperkingen en het stimuleren van nieuwe bouwprojecten om het aanbod te waarborgen.

De discussie rondom huurregulering is de afgelopen jaren steeds prominenter geworden, vooral nu veel landen kampen met een gebrek aan betaalbare woningen. Een publicatie van het Deutsches Institut für Wirtschaftsforschung (DIW) zet de gevolgen van huurregulering in 18 landen op een rijtje.

Verschillende regeringen wereldwijd hebben diverse vormen van huurregulering ingevoerd om huurders te beschermen tegen extreme huurverhogingen en om de woningmarkt stabiel te houden.

Maar hoe effectief zijn deze maatregelen eigenlijk? In dit artikel bieden we een overzicht van de maatregelen in 18 verschillende landen en de effecten die deze hebben op de woningmarkt, gebaseerd op het onderzoek van het Duitse instituut DIW.

Overzicht van de landen, maatregelen en effecten

  1. Duitsland: Strikte huurprijsplafonds (Mietpreisbremse).
    Effect: Gematigde huurprijsstijgingen van ongeveer 2-3% per jaar in gereguleerde gebieden. Investeringen in nieuwe woningen daalden echter met 20% in sommige steden.
  2. Zweden: Huurregulering gekoppeld aan inkomensniveaus.
    Effect: Huurprijzen zijn stabiel gebleven, maar wachttijden voor huurwoningen in grote steden zoals Stockholm kunnen oplopen tot 10 jaar.
  3. Verenigd Koninkrijk: Lokale overheden kunnen huurcontroles opleggen.
    Effect: Huurprijzen zijn in gereguleerde gebieden met slechts 1% per jaar gestegen, terwijl huren in niet-gereguleerde gebieden met 5% stegen.
  4. Verenigde Staten: Diverse vormen van huurcontrole op staats- en gemeentelijk niveau.
    Effect: Stabilisatie van huren in gereguleerde gebieden, met stijgingen van minder dan 2% per jaar, terwijl huren in andere gebieden met meer dan 4% per jaar stegen.
  5. Frankrijk: Maximale huurverhogingen gekoppeld aan de inflatie.
    Effect: Huurverhogingen blijven beperkt tot ongeveer 1-1,5% per jaar, maar de mobiliteit op de huurmarkt is afgenomen met 15%.
  6. Italië: Vrijwillige huurcontracten met limieten voor verhogingen.
    Effect: Huurprijzen stijgen slechts met 1-2% per jaar, maar de beschikbaarheid van huurwoningen is met 10% gedaald.
  7. Nederland: Huurverhogingen beperkt tot een jaarlijks vastgesteld percentage.
    Effect: Huurprijzen stegen met 2,9% in 2023, terwijl het aanbod van huurwoningen afnam met 12%.
  8. Spanje: Tijdelijke huurprijsbevriezingen.
    Effect: In de periode van bevriezing daalden de huurprijzen met 5%, maar investeringen in vastgoed daalden met 18%.
  9. Portugal: Huurverhogingen gekoppeld aan contractduur.
    Effect: Huurprijsstijgingen bleven onder de 2% per jaar, maar het aantal nieuwe huurcontracten daalde met 15%.
  10. Denemarken: Huurprijzen worden bepaald door vergelijkbare woningen in de regio.
    Effect: Stabiele huurprijzen met stijgingen van 1-2% per jaar, maar wachttijden voor sociale huurwoningen stegen met 25%.
  11. België: Huurprijzen gekoppeld aan de inflatie.
    Effect: Huurprijzen zijn met ongeveer 2% per jaar gestegen, maar het aanbod van betaalbare woningen is met 10% afgenomen.
  12. Oostenrijk: Huurregulering afhankelijk van de grootte en ouderdom van de woning.
    Effect: Huurprijsstijgingen van 1,5% per jaar, maar nieuwe bouwprojecten zijn met 20% afgenomen.
  13. Canada: Provincies mogen huurreguleringen invoeren.
    Effect: In gereguleerde provincies zoals British Columbia stegen huurprijzen met 2-3%, terwijl in niet-gereguleerde gebieden huren tot 6% per jaar stegen.
  14. Finland: Huurprijzen worden vrij onderhandeld, met enkele beperkingen.
    Effect: Flexibele huurprijzen, maar in gewilde gebieden zoals Helsinki stegen de huren met 4% per jaar.
  15. Zwitserland: Huurprijzen gekoppeld aan hypotheekrente en inflatie.
    Effect: Huurprijsstijgingen van 1-2% per jaar, afhankelijk van de economische situatie, maar variaties zijn groot afhankelijk van regio.
  16. Australië: Sommige staten hebben huurprijsplafonds.
    Effect: In gereguleerde gebieden stijgen de huurprijzen met minder dan 3% per jaar, terwijl in andere gebieden huren tot 7% per jaar kunnen stijgen.
  17. Ierland: Huurprijsstijgingen beperkt tot 4% per jaar in gereguleerde gebieden.
    Effect: Huurprijsstijgingen van 4% in gereguleerde gebieden, maar in andere delen van het land stegen de huren met 6-8%.
  18. Japan: Vrijwel geen huurregulering.
    Effect: Huurprijzen stijgen mee met de markt, met stijgingen van 3-5% per jaar, maar de woningvoorraad blijft relatief stabiel.

De ervaring van deze 18 landen laat zien dat huurregulering vaak leidt tot een stabilisatie van huurprijzen, maar dit gaat vaak gepaard met een verminderde nieuwbouw van huurwoningen en een afname in investeringen in de vastgoedsector.

In veel gevallen zorgt huurregulering voor een zekere mate van bescherming voor huurders, maar wordt ook duidelijk dat er geen universele oplossing is die in alle landen werkt.

Een succesvolle regulering lijkt af te hangen van de balans tussen huurprijsbeperkingen en het stimuleren van nieuwe bouwinitiatieven om het aanbod op peil te houden. Voor Nederland, waar de vraag naar huurwoningen blijft stijgen, blijft dit een actueel en complex vraagstuk.