- Het kabinet wil grip krijgen op migratie, maar faciliteert huisvesting voor arbeidsmigranten.
- Private partijen spelen een grote rol bij de totstandkoming van beleid.
- Grootschalige woonlocaties moeten woningmarkt ontlasten, maar roepen vragen op over integratie en rechten.
Het kabinet werkt aan een omvangrijk pakket maatregelen om migratie te beheersen. De focus ligt op het beperken van asielmigratie, onder andere door de afschaffing van asielvergunningen voor onbepaalde tijd en strengere opvangvoorwaarden.
Tegelijkertijd wordt arbeidsmigratie, de grootste groep immigranten, nauwelijks ingeperkt, zo constateert Ids Baalbergen, onderzoeker aan de Erasmus Universiteit Rotterdam in een essay voor Binnenlands Bestuur.
In plaats daarvan lijkt het beleid vooral gericht op het faciliteren van hun huisvesting.
Arbeidsmigranten, voornamelijk uit Midden- en Oost-Europa, spelen een cruciale rol in sectoren als landbouw, logistiek en vleesverwerking. Met een jaarlijkse economische bijdrage van circa tien miljard euro zijn zij een essentiële kracht in de Nederlandse economie. Toch blijft een gerichter arbeidsmigratiebeleid vooralsnog onduidelijk.
Private invloed op het beleid
Uit onderzoek blijkt dat private partijen, zoals uitzendbureaus en werkgeversorganisaties, een actieve rol spelen in de beleidsvorming rond arbeidsmigratie.
Zij benadrukken de noodzaak van voldoende huisvesting en lobbyen voor specifieke maatregelen.
De invloed van deze partijen gaat verder dan beleid alleen. Campagnes zoals ‘Arbeidsmigratie werkt’ proberen de publieke perceptie te verbeteren. Door arbeidsmigranten neer te zetten als ‘internationale medewerkers’ in plaats van ‘arbeidsmigranten’, hopen werkgevers negatieve beeldvorming te verminderen.
Huisvesting als knelpunt
Arbeidsmigranten hebben vaak tijdelijke huisvesting, geregeld door werkgevers of uitzendbureaus. De plannen voor doelgroepencontracten, waarbij de huur stopt zodra het werk eindigt, lijken in strijd met de Wet vaste huurcontracten, ziet Baalbergen. Hierdoor blijft de rechtspositie van arbeidsmigranten een punt van zorg.
Een oplossing die door private partijen wordt aangedragen, is de ontwikkeling van speciale grootschalige woonlocaties buiten de bebouwde kom. Critici vrezen echter dat dergelijke locaties segregatie in de hand werken en de integratie van arbeidsmigranten bemoeilijken.
De vraag blijft of het faciliteren van grootschalige huisvesting daadwerkelijk de migratieproblematiek oplost, of dat het simpelweg de instroom verder vergroot.