- Nu het kabinet demissionair is, is het onzeker welke wetgeving nog wordt behandeld, waarbij plannen zoals de huurbevriezing direct van tafel zijn en andere voorstellen afhankelijk zijn van politieke steun.
- Vooral bij dossiers zoals de regulering van de middenhuur en het toestaan van bewoning op vakantieparken is het de vraag of er nog voldoende draagvlak is om besluiten door te voeren.
- Hoeveel er nog gebeurt, hangt grotendeels af van welke onderwerpen als controversieel worden aangemerkt en of bewindspersonen bereid zijn demissionair nog door te pakken.
Nu het kabinet is gevallen is het onduidelijk hoe het met de voortgang op de verschillende dossiers zal gaan. Minister President Dick Schoof zal het ontslag van de PVV-ministers aanbieden, die zich hebben teruggetrokken uit het kabinet. Dat heeft dan bijvoorbeeld sowieso impact op het asielbeleid. Maar hoe zit het met de woonwetgeving.
We zetten hier een aantal dossiers op een rijtje die mogelijk geraakt worden door het feit dat het kabinet demissionair verder moet.
De huurbevriezing
Over de voorgenomen huurbevriezing kunnen we kort zijn: die gaat niet door. Dit heeft overigens niet per se iets met de kabinetsval te maken, het voornemen gold al als ‘onwerkbaar’.
Nieuw stelsel voor box 3
Het wetsvoorstel voor een nieuw stelsel in box 3 is eind mei ingediend bij de Tweede Kamer. Dit moet een stap zijn richting een systeem waarin het werkelijke rendement op vermogen wordt belast, in plaats van een verondersteld rendement zoals nu het geval is.
Hierin ligt de bal nu in eerste instantie bij de Tweede Kamer. Hoe die nu reageert op het wetsvoorstel zal veel bepalen. Wel kan de staatssecretaris besluiten dat hij demissionair zijn handen niet wil branden aan verdere wijzigingen.
De tijd dringt om het hele belastingdossier, wat in die zin gunstig kan zij dat minister en staatssecretaris kunnen vinden dat ze wel door móeten pakken. Bovendien zijn ze niet per se gebonden aan eerder gesloten afspraken met bijvoorbeeld de PVV.
Wet betaalbare huur en de regulering van de middenhuur
De Wet betaalbare huur gaat in principe gewoon gehandhaafd worden, dat is vorig jaar al bepaald, en daar is geen weg meer terug. Over het niveau van die handhaving zijn wellicht vragen te stellen, maar daar geldt weer dat de bal niet per se in Den Haag ligt. We kunnen er dus vanuit gaan dat dit zo blijft.
Minister Mona Keijzer beloofde eerder wel een evaluatie van de wet betaalbare huur.
Ze kan daar demissionair in principe mee doorgaan, maar het is maar de vraag of maatregelen die ze zou willen nemen nu wel langs de kamers komen. Met een nog kritischer PVV en de linkse Kamerpartijen in de opposititie – die niet direct zit te springen om aanpassingen – kan het wel eens lastig te zijn om verder te gaan dan alleen een evaluatie.
De voorgenomen versoepeling van de middenhuur kan dus wel eens een lastig verhaal worden.
Tijdelijk wonen op vakantieparken
Wie zal het zeggen? Het kabinet wil gemeenten verplichten om tien jaar lang bewoning van vakantieparken toe te staan voor mensen die daar al vóór 16 mei 2024 woonden.
Hiervoor is er een landelijke instructie op komst, maar je kunt je natuurlijk afvragen of de minister hier nu nog aan toe komt. Wel is de impact van dit dossier beperkt, waardoor het juist onder een demissionair kabinet wel eens gewoon langs alle posten geloodst zou kunnen worden.
Wet versterking regie volkshuisvesting
De Wet Versterking regie volkshuisvesting geeft overheden meer mogelijkheden om te sturen op de woningbouw. Het bepaalt zo hoeveel woningen er komen, waar ze worden gebouwd en voor welke doelgroepen.
Hiermee krijgen het Rijk, provincies en gemeenten opnieuw grip op het volkshuisvestingsbeleid, met speciale aandacht voor de woningbouwopgave. Die opgave is aanzienlijk: jaarlijks moeten er 100.000 nieuwe woningen worden gerealiseerd, waarvan twee derde betaalbaar en 30% bedoeld als sociale huurwoning.
De wet heeft een enorme impact, meestal het soort dossier waar een demissionair kabinet graag vanaf blijft. Wel zijn bijna alle partijen in de Tweede Kamer het erover eens dat volkshuisvesting echt vlotgetrokken moet worden, dus er zijn kansen de Kamer mee te krijgen.
Er kan heel veel, maar misschien gebeurt er weinig
Hoeveel en welke maatregelen er nog opgepakt kunnen worden, en welke nieuwe wetgeving er nog aangenomen hangt vooral af van welke dossiers er ‘controversieel’ verklaard worden. Op die gebieden kan een demissionair kabinet dan weinig.
Hierbij maakt het dus uit hoeveel ruimte kabinet en Kamer elkaar geven. Daarnaast gaat het natuurlijk ook om hoe de beleidspersonen er zelf in staan. Wie wil er demissionair flinke slagen slaan?
Eerder liet voormalig premier Mark Rutte eens grappend weten dat juiste een demissionair kabinet flink kan aanpakken; het kan toch niet weggestuurd worden.
Van onze Zuiderburen weten we dat, ook na de verkiezingen, een lang politiek vacuüm met een demissionair kabinet en weinig beleidswijzigen soms heel goed werkt. Het uitblijven van veel overheidsbemoeienis werkt stabiliserend, en daar houden investeerders vaak van.