- Het kabinet stelt € 30 miljoen extra beschikbaar bovenop het eerdere budget van € 70 miljoen voor het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen.
- Extra financiële steun voor starters vergroot de vraag naar nieuwbouwwoningen en onvoldoende aanbod leidt tot stijgende huizenprijzen.
- Ontwikkelaars kunnen hogere prijzen vragen, wetende dat kopers meer te besteden hebben.
Het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen (NFBK) gaat op 1 juli van start met een totaalbudget van €100 miljoen. Het kabinet heeft hiervoor een extra €30 miljoen toegevoegd aan het eerder vastgestelde bedrag van €70 miljoen.
Het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen is bedoeld om starters met een middeninkomen te helpen bij de aankoop van een nieuwbouwwoning. Maar terwijl de koopkracht van starters stijgt, is er ook een reëel risico dat het fonds de woningprijzen verder opdrijft.
De extra financiële ondersteuning – oplopend tot €70.000 per koper – maakt het voor een bredere groep mogelijk om een woning te kopen. Dit vergroot de concurrentie in de markt, wat tot prijsstijgingen kan leiden. Wanneer meer mensen een woning kunnen betalen, maar het aantal beschikbare woningen beperkt blijft, neemt de druk op de prijzen toe.
Vraag zonder voldoende aanbod
De wet van vraag en aanbod is onverbiddelijk: als de vraag stijgt zonder een evenredige groei in het aanbod, stijgen de prijzen. En daar wringt de schoen. De bouwsector kampt met stijgende kosten, lange vergunningsprocedures en een tekort aan bouwlocaties. Dit maakt het onwaarschijnlijk dat het aanbod in hetzelfde tempo groeit als de vraag.
Gevolg: de prijzen van nieuwbouwwoningen gaan omhoog, waardoor starters ondanks de extra steun alsnog geconfronteerd worden met hogere kosten.
Woningontwikkelaars zijn zich terdege bewust van de extra financiële ruimte die kopers dankzij het fonds krijgen. Dit kan ertoe leiden dat ontwikkelaars hogere verkoopprijzen hanteren, omdat ze weten dat kopers meer te besteden hebben.
Bovendien draagt de verhoogde koopprijsgrens – nu tot €390.000 – bij aan een opwaartse prijsspiraal. Woningen die voorheen net buiten bereik vielen van starters, kunnen door deze verhoging plotseling wél gekocht worden. Dit zorgt ervoor dat prijzen in dit segment verder stijgen, omdat verkopers en ontwikkelaars hierop anticiperen.
Helpt het fonds starters écht?
Hoewel het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen starters financieel ondersteunt, dreigt het tegelijkertijd de prijzen te laten stijgen.
Zonder een forse uitbreiding van het woningaanbod en striktere prijsregulering kan de maatregel averechts werken.
Beleidsmakers moeten zich bewust zijn van dit risico en aanvullende maatregelen nemen om te voorkomen dat het fonds vooral leidt tot duurder wordende woningen in plaats van daadwerkelijk betaalbare koopkansen voor starters.