- Nederland kampt met een ‘gigantische elektriciteitscrisis’, stelt het rapport van Gerard Schouw.
- Oplossingen richten zich op load shifting, peak shaving en het zwaarder belasten van het stroomnet.
- Slimme samenwerking tussen sectoren moet zorgen voor snellere resultaten en lagere maatschappelijke kosten.
Nederland staat voor een grote uitdaging: een elektriciteitsnet dat de groeiende vraag en het fluctuerende aanbod niet meer aan kan. Gerard Schouw, bestuurlijk aanjager van het programma Slim met Stroom, stelt in zijn rapport onomwonden: “De nuchtere constatering is dat we met een gigantische elektriciteitscrisis te maken hebben.” Dat schrijft Binnenlands Bestuur.
Deze crisis vraagt om snelle, innovatieve oplossingen om overbelasting van het net tegen te gaan.
De kern van het probleem ligt in de pieken van stroomvraag en -aanbod, die de beperkte netcapaciteit zwaar onder druk zetten. Tussen die pieken is er echter vaak veel ruimte. Hier liggen kansen voor slimme stroomverdeling, oftewel load shifting en peak shaving, waarmee pieken worden afgevlakt en de beschikbare capaciteit beter wordt benut.
Netcongestie heeft zijn weerslag op de bouw, die toch al achterloopt. Heijmans heeft eerder op verschillende woningprojecten niet ingeschreven omdat zij verantwoordelijk zouden worden voor de aansluiting op het stroomnet.
Samenwerking als sleutel
Onder leiding van Schouw zijn inmiddels belangrijke stappen gezet. Zo werd een eerste congestiedeal gesloten tussen waterschappen, netbeheerders en het ministerie van Klimaat en Groene Groei.
Binnenkort volgen afspraken met de openbaarvervoersector, datacenters en Rijksvastgoed. Het doel is om samen tot oplossingen te komen die sneller uitvoerbaar zijn dan grootschalige netwerkuitbreidingen.
Daarnaast doet Schouw een opvallende oproep: benut de ‘feitelijke belastbaarheid’ van het net beter. Apparatuur kan in sommige omstandigheden zwaarder worden belast dan de gebruikelijke veiligheidsmarges toelaten, bijvoorbeeld in de winter. Dit biedt kansen voor een capaciteitstoename van 10 tot 20 procent, al is het onderwerp omstreden.
Schouw waarschuwt echter voor blindstaren op absolute betrouwbaarheid, wat innovatie kan remmen.
De weg vooruit
Netbeheerders onderzoeken inmiddels hoe ze deze ideeën kunnen toepassen, bijvoorbeeld via het Landelijk Actieprogramma Netcongestie. Hiermee wordt ingezet op een toekomstbestendig net dat voldoet aan de groeiende stroomvraag.
Slim gebruik van technologie en samenwerking tussen sectoren biedt perspectief. Hoewel de crisis groot is, zijn er duidelijke oplossingen in zicht die Nederland een stap dichter bij een duurzame energietoekomst brengen.
“De tijd dat netcapaciteit kon worden berekend op de piekvraag is voorbij,” concludeert Schouw. Die realiteit omarmen is essentieel om de uitdagingen van vandaag het hoofd te bieden.
Impact op de aantrekkelijkheid van vastgoed
Voor vastgoedinvesteerders is netcongestie een belangrijk aandachtspunt. Gebouwen in regio’s waar regelmatig stroomuitval voorkomt, kunnen minder aantrekkelijk worden voor zowel kopers als huurders, wat de waarde van het vastgoed onder druk zet.
Daarnaast kunnen technische problemen zoals onderspanning, overspanning en een verhoogd storingsrisico de functionaliteit en het comfort van panden aantasten. Dit heeft eveneens een negatieve impact op de marktwaarde en de verhuurbaarheid van het vastgoed.