- Nieuw Sociaal Contract (NSC) begon sterk met beloftes van een nieuwe bestuurscultuur, maar er is weinig terechtgekomen van hun aanvankelijke plannen voor de woningmarkt.
- Adviezen uit een essay door wetenschapper Peter Boelhouwer werden grotendeels genegeerd, en de partij stemde voor de omstreden wet betaalbare huur.
- De toon van NSC is steeds polariserender geworden, en er ontbreekt transparantie, zoals blijkt uit de verwijdering van kritische opmerkingen door een Kamerlid. De beloofde bestuurscultuur lijkt vooral symbolisch.
De nieuwe partij Nieuw Sociaal Contract maakte grote beloftes. Er zou een nieuwe bestuurscultuur komen. “We dragen actief bij aan een politieke cultuur waarin inhoud, transparantie en een respectvolle omgang met elkaar centraal staan”, staat nog steeds op hun website.
Het startte goed. De NSC liet door hoogleraar woningmarktsystemen van de TU Delft Peter Boelhouwer een essay schrijven als input voor hun verkiezingsprogramma. Het was heel verfrissend om te zien dat een partij zich niet door de eigen kring of lobbyisten liet informeren, maar door een gedegen en gerespecteerd wetenschapper. Het heeft menig op de NSC doen stemmen of in ieder geval doen overwegen op hen te stemmen.
Fast forward tien maanden. Wat zien we terug van het essay en de goede voornemens? Helaas bar weinig. Van de adviezen uit het essay heeft niets tot weinig het verkiezingsprogramma gehaald, concludeerde WoningbouwersNL eerder al. Ook na de verkiezingen zien we er niets van terug. De NSC stemde onder andere voor de wet betaalbare huur. Een door wetenschappers en onafhankelijke instituten een veelal bekritiseerde wet, schreven we in februari al.
De toon van de NSC is ook steeds polariserender geworden. Waar in het begin een Tweede Kamerlid aangaf met iedereen in gesprek te gaan en van alle kanten de woningmarkt wilde belichten, is van deze houding na tien maanden weinig overgebleven.
Gisteren postte een Tweede Kamerlid op LinkedIn onder andere: “De tijd van mega rendementen moet echt voorbij zijn. Wonen is een mensenrecht en heel veel mensen hebben een bescheiden portemonnee”. Wij vroegen naar welke periode er precies gerefereerd werd. Misschien hadden we iets gemist. Het kamerlid refereerde aan de periode 2016-2022.
De rendementen zijn echt fors teruggelopen
Wij van Vastgoed Insider zoeken graag de nuance op. Natuurlijk is onze doelgroep vastgoedbeleggers, maar het gaat ons altijd om de feiten. En die zijn vaak genuanceerd. Daarom gaven we aan dat in de periode 2016-2022 de rendementen fors terug zijn gelopen door gestegen vastgoedprijzen (mede aangejaagd door de lage rente) en de minder hard gestegen huren. Alleen wie in 2016 kocht en in 2022 verkocht had naast het directe rendement een goed indirect rendement te pakken. Maar wie in 2021 kocht en nu nog verhuurd vastgoed bezit heeft een waardedaling van 30-40% te pakken. In 2021 gingen verhuurde portefeuilles voor circa de leegwaarde, maar nu met een discount van 30-40%. Zo verkocht Eres eerder dit jaar een deel van hun portefeuille voor 200.000 per woning, terwijl de leegwaarde 300.000 bedroeg.
Daarnaast wezen we het kamerlid ook op de lage rendementen van woningcorporaties, wat de investeringen in sociale huur bemoeilijkt. Dit hebben wij zelf niet verzonnen, maar komt van een aantal wetenschappers (Peter Boelhouwer en Johan Conijn) en voormalig directeur van de Woonbond/voormalig directeur woningcorporatie De Key.
De reactie van het Kamerlid op de vragen en nuance werd niet sportief ontvangen:
We probeerden te verduidelijken dat degene die op tijd verkocht, een mooi rendement heeft behaald. Ook dat we niet gespeeld of onthutst waren. En dat we de inhoudelijke reactie op onze reactie graag hadden gezien. En tja, ook vroegen we ons af waar de nieuwe, geambieerde bestuurscultuur was gebleven.
In plaats van een reactie werd onze comment en reactie daarop verwijderd. Voor de transparantie hadden we graag de gehele discussie laten zien. Dan had u zelf moeten oordelen. Nu moet u het doen met ons transcript. Dat we de reactie van het Kamerlid hier nog kunnen publiceren is omdat een lid van onze Vastgoed Insider Community de reactie van het Kamerlid ‘leuk’ vond. “Komt nu goed nog pas”, reageerde de nuchtere Zeeuw.
Afijn, een Kamerlid is ook een mens. Men moet het maar willen en durven. En de meesten en vast ook dit Kamerlid zit er om iets goeds voor Nederland te doen. Natuurlijk heeft iedereen ook wel eens een ‘off day’.
Maar zijn we nu overtuigd geraakt van de nieuwe bestuurscultuur? Nee, niet echt. Het lijkt vooral een goede intentie. Zoeentje waar de weg naar de Hel mee geplaveid is.