NVM ziet verstikkende krapte op de Nederlandse woningmarkt

Een contract tekenen

tekenen Foto: Gabrielle Henderson / Unsplash

  • De krapte op de woningmarkt is intens en verslechtert, met een afname van het aantal te koop staande huizen en een stijging van de huizenprijzen.
  • Regionale verschillen in krapte zijn significant, met extreme situaties in plaatsen als Flevoland en Zuidwest-Overijssel waar de keuze beperkt is tot minder dan twee huizen.
  • De situatie wordt verergerd door een vertraagde nieuwbouw en een afwachtende houding van zowel doorstromers als starters, wat de doorstroming op de markt beperkt.

De Nederlandse woningmarkt ervaart een toenemende druk door een aanhoudend tekort aan beschikbare woningen, wat leidt tot steeds hogere prijzen en verminderde keuzemogelijkheden voor kopers. Dit stelt makelaarsvereniging NVM in een nieuwe rapportage.

De nieuwbouwsector, die een cruciale rol speelt in het verlichten van de woningnood, kampt met eigen uitdagingen.

Vergunningstrajecten zijn langdurig en bezwaarprocedures vertragen projecten verder. Het tekort aan aantal verleende vergunningen baart experts vanuit heel de sector ook al langer zorgen.

Daarnaast hebben investeerders meerdere projecten stilgezet in anticipatie op minder rendement door politieke maatregelen zoals hogere overdrachtsbelastingen. Dit heeft geresulteerd in een aanhoudend tekort aan nieuwe woningen op de markt, hoewel er een lichte toename was in de verkoop van nieuwbouwhuizen in het eerste kwartaal, wat voornamelijk bestond uit oude voorraad.

Regionale verschillen

De krapte-indicator van de NVM staat nu op een niveau van 2,4, wat betekent dat kopers gemiddeld uit slechts iets meer dan twee woningen kunnen kiezen. De makelaarsvereniging gaat uit van waarde tussen de 5 en 10 voor een gezonde woningmarkt.

In sommige regio’s, zoals Flevoland, Zuidwest-Overijssel en de IJmond, is de situatie nog nijpender. Hier is de krapte-indicator gedaald naar 1,7, wat betekent dat het aanbod bijna ontoereikend is om aan de vraag te voldoen. Deze regionale verschillen benadrukken de ongelijkheid op de woningmarkt, waar sommige gebieden disproportioneel lijden onder de krapte.

Ontwikkeling transactieprijzen

bron: NVM

In het eerste kwartaal van 2024 is de transactieprijs met 0,1% gedaald ten opzichte van het vierde kwartaal van 2023. Deze daling is gebruikelijk voor het doorgaans rustige eerste kwartaal. De mediane transactieprijs bedraagt in deze periode 432.000 euro, wat een stijging van 9,1% betekent vergeleken met hetzelfde kwartaal een jaar eerder.

Lichte verbetering in het voorjaar

Ondanks de huidige uitdagingen is er enig optimisme over het voorjaar, waarin de markt traditioneel aantrekt. Dit zou kunnen leiden tot een lichte verbetering van de situatie, maar de NVM waarschuwt dat een terugkeer naar een gezonde woningmarkt op korte termijn onwaarschijnlijk is.

De vereniging benadrukt de noodzaak van structurele oplossingen om het aanbod te vergroten en de marktdynamiek te herstellen.

Inkrimping van de bouwsector leidt wel tot een afname van het aantal bouwvakkers.

Het verlies van deze banen heeft langdurige gevolgen voor de sector, omdat werknemers die vertrekken niet snel terugkomen. Dit kan resulteren in verdere verhogingen van de vastgoedprijzen. Een snelle oplossing is dus ook hier om geboden.