- De vraag naar kantoorruimte daalt door gestegen rente en toegenomen thuiswerken, met grote verschillen tussen verouderde en moderne gebouwen.
- De verplichting tot energielabel C versterkt de tweedeling in de kantorenmarkt, waarbij verouderde panden waarde verliezen en moderne, duurzame kantoren in trek zijn.
- Transformatie van kantoren naar woningen wordt steeds lastiger en duurder, waardoor sloop en nieuwbouw vaker de voorkeur krijgen.
De Nederlandse kantorenmarkt staat onder druk. De stijgende rente en de groeiende populariteit van thuiswerken hebben geleid tot een daling in de vraag naar kantoorruimte. Dat schrijft ABN AMRO in het recente rapport over de vastgoedsector.
Toch blijkt uit onderzoek van dat werknemers, vooral in het midden- en kleinbedrijf, hun weg naar kantoor weer redelijk hebben gevonden. Dinsdag en donderdag zijn de drukste dagen, terwijl vrijdag over het algemeen een rustige dag blijft.
Veel grote bedrijven verwachten hun kantoorruimte terug te schalen, terwijl sommige bedrijven in het mkb juist plannen hebben om uit te breiden.
Dit zorgt voor een dynamische markt waarin duurzaamheid en flexibiliteit steeds belangrijker worden. De kosten zijn echter een minder doorslaggevende factor geworden.
De groeiende tweedeling in de kantorenmarkt: stijging van de huurprijzen op A-locaties
Een belangrijke ontwikkeling in de kantorenmarkt is de groeiende tweedeling tussen verouderde en moderne kantoorgebouwen. Sinds 1 januari 2023 moeten kantoorpanden minimaal energielabel C hebben om verhuurbaar te zijn.
Dit heeft geleid tot een versnelde afwaardering van verouderde gebouwen die niet aan deze eis voldoen. Deze panden verliezen aan waarde en worden steeds minder aantrekkelijk voor huurders en investeerders.
Aan de andere kant blijft de vraag naar moderne, duurzame kantoorgebouwen op goed bereikbare locaties groeien. De beperkte nieuwbouw en de schaarste aan geschikte panden leiden tot een stijging van de huurprijzen op A-locaties.
Transformatie: complexer en duurder
De transformatie van kantoren naar woningen wordt vaak genoemd als oplossing voor verouderde gebouwen, maar dit proces wordt steeds moeilijker. Het ‘laaghangende fruit’ is inmiddels geplukt, waardoor alleen nog gebouwen overblijven die tegen hoge kosten kunnen worden getransformeerd. Bovendien bevinden deze panden zich vaak op minder aantrekkelijke locaties, zoals bedrijventerreinen of langs snelwegen.
De hoge rente en complexe procedures maken transformatie nog minder aantrekkelijk, waardoor sloop en nieuwbouw vaker de voorkeur krijgen. Dit is echter vanuit duurzaamheidsperspectief onwenselijk, aangezien nieuwbouw vaak een grotere milieu-impact heeft dan renovatie.
Vooruitzichten voor de rest van 2024
Voor 2024 wordt verwacht dat de kantorenmarkt verder zal afwaarderen, met een gemiddelde daling van 7 procent. Ook voor 2025 wordt een verdere daling van de waarden voorzien, zij het in mindere mate (-2 procent).
Dit alles wijst erop dat de Nederlandse kantorenmarkt voor aanzienlijke uitdagingen staat, waarbij verouderde kantoorpanden steeds moeilijker te verhuren zijn en de vraag naar moderne, duurzame kantoorruimte blijft groeien.
De kantorenmarkt is in beweging en zal de komende jaren moeten blijven evolueren om aan de veranderende eisen van bedrijven en werknemers te voldoen. Investeringen in duurzaamheid en strategische renovaties zullen cruciaal zijn om waarde te behouden in deze dynamische markt.