Particuliere verhuurders vangen marktfalen op, door krappe markt moeten jongeren uit steeds minder en steeds duurdere woningen kiezen

Jongeren

Jongeren Foto: CNS

  • Jongere huishoudens betalen fors meer aan huur dan leeftijdsgenoten in koopwoningen of sociale huur, gemiddeld 46% van hun inkomen.
  • Het aandeel jongeren in de private huursector groeit snel, omdat toegang tot sociale huur maar ook betaalbare koopwoningen steeds moeilijker wordt.
  • De krapte op de woningmarkt is de oorzaak: particuliere verhuurders vangen nu de klappen op van een probleem dat elders opgelost zou moeten worden.

Jongeren tot 35 jaar betalen in 2024 gemiddeld 46% van hun besteedbaar inkomen aan woonlasten wanneer zij huren in de private sector, zo lazen we afgelopen week op meerdere plekken.

Het gaat het echter niet om schandalige verhuurpraktijken, maar om de concrete resultaten van een falend woning- en nieuwbouwbeleid

De forse hap uit de inkomsten komt neer op gemiddeld €1.185 per maand, een forse last, zeker vergeleken met jongeren in corporatiewoningen of koopwoningen, die respectievelijk 31% en 28% van hun inkomen aan wonen besteden. Daarover schrijft Business Insider op basis van nieuw onderzoek van ING Research.

Deze lasten zijn de afgelopen negen jaar sterk gestegen. In 2015 bedroeg de woonquote in de private sector voor jongeren nog 39%. De trend wijst op een groeiende druk op het huishoudbudget van jongvolwassenen.

Uiteindelijk zien we hier geen uitwas van particuliere verhuur, maar een falen van de markt. Zoals veel experts telkens weer aanhalen is er een probleem aan de aanbodzijde van de markt, waardoor woningzoekenden weinig keus hebben. De particuliere verhuurders voorzien in een vraag die eigenlijk elders in de markt zou moeten worden opgelost.

En ook voor die overgebleven verhuurders wordt het steeds minder aantrekkelijk te blijven verhuren.

Opnieuw zijn er afspraken gemaakt tot de bouw van jaarlijks 100.000 nieuwe woningen, maar het is maar de vraag of dat er ook echt van komt.

Minder toegang tot koop en sociale huur: jongeren wijken uit

Het groeiende aandeel jongeren in de private huurmarkt is geen toeval. In 2015 woonde nog slechts 24% van de zelfstandig wonende jongeren in een woning van een particuliere verhuurder. In 2024 is dat opgelopen tot 38%. Tegelijkertijd daalde het aandeel jongeren dat een koopwoning of corporatiewoning bewoont.

De oorzaak: een stagnerend aanbod in beide segmenten. Het aantal sociale huurwoningen is nauwelijks gegroeid (slechts 0,7% tussen 2015 en 2024), terwijl de doelgroep van woningcorporaties met 10% is toegenomen. Daardoor zijn de wachttijden voor een sociale huurwoning fors opgelopen, met name voor wie kort staat ingeschreven, zoals jongeren.

Ook kopen is voor veel jongeren onhaalbaar geworden. Beperkte vermogensopbouw, stijgende huizenprijzen en strengere hypotheeknormen maken het moeilijk om een koopwoning te bemachtigen. De private huurmarkt blijft daarmee vaak de enige realistische optie, terwijl de woonquote toeneemt.

bron: ING Research

Particuliere verhuurders vangen marktfalen op

Hoewel de groei van het private huuraanbod met 26% tussen 2015 en 2024 een deel van de druk opvangt, kan deze sector de fundamentele problemen op de woningmarkt niet oplossen.

Veel jongeren huren noodgedwongen in dit segment, niet omdat ze daarvoor kiezen. Ruim zeven op de tien jonge huurders in de private sector geven aan binnen twee jaar te willen verhuizen. Dat signaal laat zien dat het niet om een gewenste woonsituatie gaat, maar om een gebrek aan alternatief.

De stijgende huurprijzen zijn bovendien geen puur gevolg van marktwerking, maar het resultaat van aanhoudende schaarste. Verhuurders reageren op gestegen kosten, belastingen en pandwaardes, maar kunnen ook rekenen op een structureel tekort aan woningen dat de vraag in stand houdt.

Geen structurele oplossing in zicht

Zolang de woningmarkt blijft kampen met structurele tekorten in het sociale en koopsegment, zal de druk op de private huursector blijven toenemen.

Jongeren vormen een kwetsbare groep, omdat zij nog geen toegang hebben tot eigendom of vaste huurcontracten in het sociale segment. Particuliere verhuurders bieden nu noodgedwongen onderdak aan een groeiende groep woningzoekenden, maar het systeem leunt daarmee op een noodoplossing.

Zonder uitbreiding van het betaalbare woningaanbod in de andere sectoren, zullen jongeren structureel te veel betalen, met gevolgen voor hun financiële stabiliteit en woontevredenheid.

Het is aan het beleid om in te grijpen bij de oorzaak, niet bij het symptoom. Het is de vraag of een beleid dat verhuur nog verder ontmoedigt dan de juiste aanpak is.