- De bouwsector ondervindt in 2023 een krimp van 2% door verminderde vraag en hogere kosten.
- Het kabinet zet in op betaalbare woningen en versnelling van procedures, maar uitdagingen blijven.
- Hoewel nieuwbouw stagneert, blijft de onderhoudsmarkt en vraag naar ingenieurs sterk.
De bouwsector in Nederland verkeert momenteel in een uitdagende periode. In 2023 kromp de sector met 2%, voornamelijk door een terugval in de woningbouw en de industrie van bouwmaterialen. Dat staat in een donderdag gepubliceerd sectorrapport van ABN AMRO.
Diverse factoren zoals hoge rente, netcongestie en gestegen bouwkosten dragen bij aan deze stagnatie. Hoewel het kabinet zich inzet voor de bouw van betaalbare woningen en de versnelling van procedures, blijven er veel uitdagingen bestaan.
Huidige stand van zaken
In 2023 werd een significante daling waargenomen in de woningbouw. De gestegen hypotheekrente en onveranderde prijzen van nieuwbouwwoningen hebben de vraag doen afnemen.
Dit resulteerde in uitstel of annulering van veel nieuwbouwprojecten. Ondanks de terugval in vergunningverlening, groeit de vergunningspijplijn gestaag, wat wijst op mogelijke vertragingen door bezwaarprocedures en netcongestie.
Ondanks deze terugval, profiteert de onderhoudsmarkt voor woningen van een hoge vraag naar verduurzaming. Bedrijven in deze sector, zoals Mens-Zeist Vastgoedonderhoud en Constructif, zien een toename in overnames en investeringen, wat de negatieve vooruitzichten in de woningbouw enigszins dempt.
Utiliteitsbouw en netcongestie
De utiliteitsbouw begint nu ook de effecten van de gestegen rente te voelen, met een afname in vergunningverlening voor bedrijfsgebouwen. Het investeringsklimaat is aangetast, waardoor minder nieuwbouw plaatsvindt.
Problemen met elektriciteits- en wateraansluitingen vormen extra beperkingen.
Bedrijven met bestaande gebouwen en goede netaansluitingen hebben een voordeel, maar uitbreidingen blijven lastig.
In de Grond-, weg en waterbouw-sector is er een verschuiving van nieuwe aanlegprojecten naar onderhoud en renovatie. Grote projecten van de Rijksoverheid liggen stil door stikstofproblemen en budgetbeperkingen. Lokale overheden hebben eveneens te maken met beperkte budgetten door kortingen op het Gemeentefonds. Desondanks blijft de vraag naar infrastructuurwerken groot vanwege de energietransitie en klimaatadaptatie.
Installateurs en ingenieurs
Installateurs blijven gewild vanwege hun cruciale rol in verduurzaming en de energietransitie. Ze worden steeds vaker vroeg in het bouwproces betrokken, maar hebben te maken met personeelstekorten. De markt voor bouwinstallatiebedrijven blijft groeien, al is het groeitempo lager dan voorheen.
Ingenieursbureaus profiteren van een blijvende hoge vraag naar hun diensten, ondanks een daling in nieuwbouwprojecten.
Ze spelen een belangrijke rol in adviesdiensten rondom duurzaamheid en klimaatadaptatie. De sector groeit naar verwachting met 5% in 2024.
De productie van bouwmaterialen liep in 2023 sterk terug door een afname in vraag en stijgende energiekosten. Voor 2025 wordt herstel verwacht met een groei van 5%. Bouwgroothandels hebben sinds 2023 te maken met omzetdalingen, vooral door de problemen verderop in de bouwketen. Echter, de vraag naar onderhouds- en renovatiematerialen biedt enige verlichting.