- De overwaarde op Nederlandse woningen is gestegen tot boven de 1.500 miljard euro, wat de risico’s op de woningmarkt sterk vermindert.
- De hypotheekschuld is gegroeid, maar blijft relatief laag in verhouding tot de totale woningwaarde.
- Lagere loan-to-value (LTV) ratio’s versterken de financiële stabiliteit van de woningmarkt.
De overwaarde op Nederlandse woningen heeft een nieuw hoogtepunt bereikt. Volgens een conservatieve schatting van woningdatabedrijf Calcasa bedraagt de totale overwaarde momenteel 600 miljard euro, maar cijfers van het CBS wijzen zelfs op een bedrag boven de 1.500 miljard euro.
Dit betekent dat bijna twee derde van de totale woningwaarde van circa 2.400 miljard euro bestaat uit overwaarde, zo constateert onderzoeker Rob de Wildt op LinkedIn op basis van deze data.
Deze groeiende overwaarde is een direct gevolg van stijgende woningprijzen. Hoewel de huizenmarkt in 2023 een dip kende, zijn woningwaarden inmiddels weer met meer dan 10% gestegen. De waarde van woningen ligt bovendien doorgaans zo’n 10% hoger dan de gemiddelde transactieprijs, aangezien goedkopere woningen vaker van eigenaar wisselen
Hypotheekschuld in perspectief
Hoewel de hypotheekschuld sinds begin 2023 met 50 miljard euro is toegenomen (een stijging van 6,5%), blijft deze relatief laag in vergelijking met de totale woningwaarde, ziet De Wildt.
Momenteel vertegenwoordigt de hypotheekschuld ongeveer 80% van het bruto binnenlands product (BBP). Dit is een aanzienlijk lagere verhouding dan in het verleden, toen de hypotheekschuld nog groter was dan het BBP.
De gunstige verhouding tussen woningwaarde en hypotheekschuld betekent dat het risico op grote financiële problemen voor zowel huishoudens als de financiële sector is afgenomen. Dit wordt mede versterkt door strengere hypotheekregels en lagere loan-to-value (LTV) ratio’s, waarbij huizenkopers vaak meer eigen vermogen inbrengen bij de aankoop van een woning.
Lagere LTV versterkt financiële stabiliteit
Een lagere LTV, waarbij de hypotheekschuld een kleiner percentage van de woningwaarde bedraagt, is een belangrijke factor in de stabiliteit van de woningmarkt. Dankzij de gestegen overwaarde hebben huishoudens meer financiële buffers en zijn ze minder kwetsbaar voor prijsdalingen of economische schokken.
Dit draagt ook bij aan de veerkracht van de banken en andere hypotheekverstrekkers. Lagere risico’s op wanbetalingen maken het financiële systeem robuuster, wat ook bijdraagt aan een stabiele economie.
De combinatie van stijgende overwaarde en een relatief lage hypotheekschuld heeft de risico’s op de woningmarkt aanzienlijk verminderd.
De huidige situatie biedt zowel huiseigenaren als de financiële sector een solide basis, met voldoende buffers om eventuele economische schokken op te vangen. Deze ontwikkeling onderstreept het belang van een gezonde balans tussen woningwaarde en hypotheekschuld voor een stabiele woningmarkt.