Steeds onwaarschijnlijker dat uitgekleed plan huurbevriezing doorgaat – Raad van State geeft wetsvoorstel laagst mogelijke oordeel

Jongeren in een appartement

Jongeren in een appartement Foto: CNS

  • De Raad van State heeft het plan voor huurbevriezing in de sociale sector het zwaarst mogelijke negatieve advies gegeven, wat de haalbaarheid van het wetsvoorstel ernstig ondermijnt.
  • De maatregel stuit niet alleen op brede weerstand in de Eerste Kamer, maar ook bij woningcorporaties, die waarschuwen voor een stagnerende woningbouw en verduurzaming.
  • Binnen de coalitie klinkt verdeeldheid, terwijl de minister van Volkshuisvesting nu zoekt naar manieren om het plan aan te passen of extra compensatie te regelen.

Het plan van de coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB om de sociale huren twee jaar te bevriezen is hard onderuitgehaald door de Raad van State. Met het laagste oordeel dat de raad kan geven wordt geadviseerd het voorstel niet eens naar de Tweede Kamer te sturen.

Daarover schrijft De Telegraaf. Het plan was al flink uitgekleed om tot een werkbaar wetsvoorstel te kunnen komen; particuliere verhuurders zouden de huren gewoon mogen verhogen.

Het oordeel van de RvS maakt het politiek overleven van het voorstel steeds onwaarschijnlijker. Dit temeer omdat ook de oppositie zich massaal tegen het wetsvoorstel keert; er is weinig animo in de Eerste Kamer om de wet er door te krijgen.

Minister Mona Keijzer liet eerder duidelijk blijken dat ze zelf ook weinig zin heeft in het voorstel dat ze op haar bordje kreeg geschoven.

Risico op stagnatie woningbouw en verduurzaming

Woningcorporaties luidden de noodklok: als de huren niet stijgen, droogt hun investeringscapaciteit op. Zij gebruiken huuropbrengsten als onderpand voor leningen voor nieuwbouw en verduurzaming.

De huurbevriezing zou volgens sectororganisatie Aedes leiden tot een krimp van €30 miljard in investeringsruimte. De beperkte overheidscompensatie van €1 miljard is volgens hen volstrekt onvoldoende. De sector overweegt juridische stappen tegen de wet.

Volgens een ambtelijke notitie van het ministerie van Volkshuisvesting leidt het plan tot 85.000 minder sociale nieuwbouwwoningen en het stilzetten van verduurzaming voor 356.000 bestaande woningen. Hierdoor zouden wachtlijsten toenemen en de woonlasten op termijn juist stijgen.

Interne verdeeldheid binnen coalitie

Ook binnen de coalitie is het draagvlak broos. Hoewel de maatregel onderdeel uitmaakt van de voorjaarsnota-deal, lieten VVD en NSC recent in een debat weinig enthousiasme blijken.

“Erg blij en trots dat de huurstijging voor de sociale huurwoningen voor 2025 en 2026 niet doorgaat en dus worden bevroren”, twitterde Geert Wilders na de het voorjaarsakkoord. Maar bij experts rezen direct vragen: ‘is dat wel haalbaar’?

Minister Mona Keijzer voert inmiddels overleg met coalitieleiders over mogelijke aanpassingen, zoals extra compensatie voor corporaties of inhoudelijke herziening van het voorstel. Of het wetsvoorstel überhaupt nog wordt ingediend, laat staan of daar nog tijd voor is, is op dit moment hoogst onzeker.