- Ruim 40% van nieuwbouwplannen in Amsterdam ligt stil door regelgeving en hoge bouwkosten.
- Versoepeling van betaalbaarheidseisen kan nieuwbouwproductie aanzienlijk vergroten.
- Het huidige tempo van bouwvergunningen blijft ver achter bij de nationale doelstelling van 100.000 woningen per jaar.
Op de dag van Mona Keijzer’s woontop klinkt een nieuwe stem om deregulering.
De bouwsector in Nederland kampt met grote uitdagingen. Met het ambitieuze doel van de overheid om jaarlijks 100.000 woningen te realiseren, is de realiteit schrijnend: de afgelopen twee jaar werden gemiddeld slechts 63.000 bouwvergunningen per jaar verleend.
In steden zoals Amsterdam worden strenge betaalbaarheidseisen, waaronder een verplichte verdeling van 40% gereguleerde huur, 40% middelduur en 20% hoger segment, genoemd als belangrijke oorzaak van deze stagnatie. Dat blijkt uit een analyse van vastgoedadviseur CBRE.
Deze eisen, in combinatie met stijgende bouwkosten en strenge duurzaamheidsvoorschriften, maken veel projecten financieel onhaalbaar. Volgens een recente analyse van vastgoedadviseur CBRE staat bijna 40% van de geplande woningen in Amsterdam “on hold”. Het loslaten van dergelijke programmeringseisen zou de situatie aanzienlijk kunnen verbeteren.
Loslaten van eisen biedt perspectief
Uit het onderzoek blijkt dat bij een versoepeling van de Amsterdamse programmeringseisen – van 40-40-20 naar een flexibelere verdeling van bijvoorbeeld 30-30-40 – een significante toename in woningbouwproductie mogelijk is. Met deze aanpassing kan 31% van de stilgelegde projecten worden hervat, wat neerkomt op een stijging van 13.200 naar 15.700 woningen.
Indien er zelfs helemaal geen programmeringseisen zouden gelden, zou dit volgens de onderzochte projectontwikkelaars resulteren in de bouw van 18.600 woningen.
Bovendien toont de analyse dat het schrappen van deze eisen extra bouwcapaciteit kan vrijmaken, wat kan leiden tot de realisatie van nog eens 4.100 woningen in reeds geplande projecten.
Implicaties voor de bouwsector
De impact van de strikte regelgeving reikt verder dan alleen Amsterdam. Door het hele land remmen betaalbaarheidseisen en andere bouwregels de productie van broodnodige woningen.
Projectontwikkelaars geven aan dat zonder deze beperkingen meer inkomsten gegenereerd kunnen worden om stijgende bouwkosten te dekken. Dit zou niet alleen de woningnood verlichten, maar ook de economische dynamiek van de bouwsector herstellen.
Het rapport van CBRE benadrukt een dringende oproep aan de overheid: herzie de strikte eisen en maak ruimte voor meer flexibiliteit in de bouw. Met de aanstaande woontop van 11 december 2024 is het cruciaal dat alle betrokken partijen – van het Rijk tot woningcorporaties en gemeenten – overeenstemming bereiken om de impasse in de woningbouw te doorbreken.