- In een vooruitblik voor 2024 geven taxateurs aan dat de vastgoedmarkt de komende twee jaar onder druk blijft staan.
- Taxateurs uiten vooral kritiek op de markt voor huurwoningen, waar toenemende overheidsregulering de rendementen onder druk zet.
- Opvallend is de afname van activiteiten in bijna alle deelmarkten, veroorzaakt door onzekerheid en een tekort aan geschikt aanbod.
Rabobank heeft een onderzoek uitgevoerd waarbij 200 taxateurs hun visie deelden over de toekomst van vastgoed. Volgens deze taxateurs zal de vastgoedmarkt de komende twee jaar onder druk blijven staan, waarbij slechts enkelen een uitgesproken negatieve verwachting hebben. Die negatieve outlook geldt dan wel vooral voor de huurmarkt voor woonruimte.
De non-food retailmarkt wordt het minst positief beoordeeld, voornamelijk vanwege recente faillissementen en onzekerheid over de toekomst van fysieke winkels. Ook de kantorenmarkt ondervindt invloed van het hybride werken, hoewel er sterke huurontwikkelingen zichtbaar zijn.
Taxateurs uiten vooral kritiek op de markt voor huurwoningen, waar toenemende overheidsregulering de rendementen onder druk zet en investeerders aanzet tot ‘uitponding’, het verkopen van huurwoningen na vertrek van huurders. Echter, men is positief over traditionele bedrijfsruimten, logistiek, food-retail, hotels en zorgwoningen.
Opvallend is de afname van activiteiten in bijna alle deelmarkten, veroorzaakt door onzekerheid en een tekort aan geschikt aanbod. Ondanks een groot woningtekort in Nederland, blijven investeerders afwachtend, vooral in de huurwoningmarkt. Dit komt door uiteenlopende afwaarderingen en onzekerheid rondom wetgeving en juridische uitspraken, zoals de Wet betaalbare huur en uitspraken over huurprijsindexaties. Deze onzekerheid heeft ook invloed op andere verhuurders.
Rabobank identificeert vijf belangrijke langetermijntrends in vastgoed:
- Vastgoed blijft aantrekkelijk als langetermijninvestering, met unieke objecten die steeds gewild blijven en een solide basis.
- Het belang van locatie neemt toe, naast andere factoren zoals consumentenfocus, bereikbaarheid en duurzaamheid.
- Verduurzaming versnelt, met name richting 2030, onder invloed van strengere Europese richtlijnen voor energieverbruik in gebouwen.
- Klimaatadaptatie wordt belangrijker, met financiële gevolgen zoals overstromingsrisico’s en funderingsproblemen. Ook in andere analyses zagen we dat vastgoedinvesteerders goed moeten letten op de (mogelijke) impact van de natuur.
- De sociale component van ESG (Environmental, Social, and Governance) krijgt meer aandacht in de vastgoedsector, zowel in vastgoedbeheer als in bedrijfsvoering.
Rabobank concludeert dat de vastgoedmarkt zich momenteel in een positieve positie bevindt, maar benadrukt dat het te vroeg is voor optimisme. Hoewel de vooruitzichten hoopvol zijn, is het belangrijk om rekening te houden met de aanwezige onzekerheden.