- Terugval in Transactievolume: Het transactievolume in de Nederlandse vastgoedmarkt heeft in 2023 een scherpe daling van 52% ervaren, met een totale waarde van vastgoedbeleggingen die daalde naar 10,2 miljard euro.
- Sector-specifieke Impact: De daling was het minst in woningen (-33%) en het sterkst in zorgvastgoed en overige klassen, met dalingen tot -61% en -70% respectievelijk.
- Factoren en Trends: De daling wordt toegeschreven aan hogere rentes, bouwkosten, milieu- en verhuurregelgeving, en een toename van de overdrachtsbelasting. Toch toonden sommige sectoren, zoals zorgvastgoed, een lichte verbetering in rendementen.
In 2023 kende de Nederlandse vastgoedmarkt een opmerkelijke terugval. Volgens voorlopige cijfers van het vastgoedbeleggingstransactieregister van StiVAD, daalde het transactievolume met maar liefst 52% ten opzichte van het voorgaande jaar.
De totale waarde van professionele vastgoedbeleggingen kelderde van 21,2 miljard euro in 2022 naar 10,2 miljard euro, een indicatie van een verkoelende markt.
De impact was echter niet uniform over de verschillende vastgoedsectoren. Woningen en woningcomplexen toonden de kleinste daling met 33%, waarbij de investeringen uitkwamen op 4,1 miljard euro. Aan de andere kant zagen winkeltransacties en logistieke en bedrijfsruimten een bovengemiddelde terugval, met dalingen van respectievelijk 56% en 58%.
Zorgvastgoed werd het hardst getroffen, met een daling van 61% in investeringen, terwijl overige vastgoedklassen, waaronder parkeergarages, zelfs een daling van 70% ondervonden.
De verklaring voor deze terugval ligt in meerdere factoren. Experts wijzen op de snel gestegen rente, hogere bouwkosten, en strengere regelgeving rondom milieu en woningverhuur als belangrijke oorzaken. Daarnaast heeft de verhoging van de overdrachtsbelasting naar 10,4% voor professionele kopers sinds begin 2023 een aanzienlijke rol gespeeld in het afkoelen van de markt.
De vastgoedmarkt is als een olietanker
Interessant is de observatie van het verschil in investeringen gemeten naar overeenkomstdatum versus leverdatum.
In 2023 investeerden beleggers voor 8,2 miljard euro op basis van overeenkomstdatum, significant lager dan de 19 miljard euro een jaar eerder. Dit onderstreept een veranderend sentiment in de markt, waarbij de vastgoedmarkt wordt vergeleken met een “mammoettanker die voortdrijft terwijl de motoren al enige tijd zijn uitgeschakeld.”
Ook buitenlandse investeerders toonden terughoudendheid, met een daling in aankopen van Nederlands vastgoed van 7 miljard euro naar slechts 2 miljard euro. Dit wijst op een bredere trend van afnemend vertrouwen en activiteit op de vastgoedmarkt, zowel lokaal als internationaal.
Ondanks de algemene daling in transactievolume, toonden sommige sectoren zoals zorgvastgoed een lichte verbetering in rendementen. Het gemiddelde bruto aanvangsrendement op zorgvastgoed steeg licht van 5,7% naar 5,9%, wat wijst op onderliggende waarde en potentieel voor investeerders.