- Steeds meer nieuwe sociale huurders hebben een fors eigen vermogen.
- Kopers die huren verzilveren overwaarde en drukken minder draagkrachtigen uit de markt.
- Alleen een inkomensgrens volstaat dus niet meer, en de roep om een vermogenstoets groeit zo.
Het uitzetten van een sociale huurder die twee eigen panden had roept vragen op: hoeveel scheefwoners zijn er nu eigenlijk? Er is geen vermogenstoets, dus met een laag genoeg inkomen kan het aantal huurders in een sociale woning nogal toenemen.
Sociale huurwoningen zijn schaars, maar komen steeds vaker terecht bij huurders met een fors eigen vermogen, zo blijkt ook.
Vooral mensen die vanuit een koopwoning instromen, blijken over aanzienlijke financiële reserves te beschikken. Zo had in 2022 al 16 procent van de nieuwe huurders van corporatiewoningen een vermogen boven de huurtoeslaggrens, een flinke stijging ten opzichte van 11 procent in 2016, zo lezen we in economievakblad ESB.
Die huurtoeslaggrens, in 2025 vastgesteld op €37.395 voor alleenstaanden en €74.790 voor fiscale partners, markeert het punt waarop huishoudens geacht worden hun woonlasten grotendeels zelf te kunnen dragen.
Toch telt dit vermogen momenteel niet mee in de toewijzing van een sociale huurwoning. Het gevolg: huishoudens met forse buffers nemen plekken in die bedoeld zijn voor financieel kwetsbare groepen.
Kopers stuwen scheefhuur
De stijging is het meest zichtbaar bij huurders die afkomstig zijn uit een koopwoning. Waar in 2016 37 procent van deze groep een aanmerkelijk vermogen had, is dat in 2022 opgelopen tot maar liefst 70 procent.
Dat komt vooral door de sterk gestegen huizenprijzen: wie zijn koopwoning verkoopt, verzilvert vaak aanzienlijke overwaarde – en brengt dit kapitaal mee naar de sociale huursector.
Ondanks dat deze groep slechts één op de zes nieuwe huurders vormt, drukt hun aanwezigheid de doorstroming voor minder vermogenden. Juist deze groep is afhankelijk van betaalbare huur en heeft geen vermogen om op terug te vallen.
Scheefhuurders bezetten plekken die bedoeld zijn voor lagere inkomens. Hierdoor blijven wachtlijsten bij woningcorporaties onnodig lang.
Oproep tot eerlijke toewijzing
In de huidige toewijzingssystematiek wordt alleen gekeken naar het inkomen. Maar die inkomensgrens schiet tekort om daadwerkelijk de meest behoeftige huishoudens te selecteren.
Een aanvullende vermogenstoets zou uitkomst kunnen bieden. Daarmee kunnen corporaties beter differentiëren en hun woningen reserveren voor wie ze echt nodig heeft.