Vastlopende woningbouw: vergunningen stapelen zich op zonder bouwstart – verplichte aandeel sociale huurwoningen blijkt lastig verkoopbaar

Speelgoed

Speelgoed Foto: CNS

  • Het aantal vergunde maar nog niet gebouwde nieuwbouwwoningen is gestegen van 95.000 in 2022 naar 115.000 eind 2024, terwijl het aantal opgeleverde woningen juist daalt.
  • Vertragingen worden veroorzaakt door wegvallende investeerders, lange bezwaarprocedures, stikstofbeperkingen en de moeizame verkoop van verplichte sociale huurwoningen.
  • WoningBouwersNL roept de politiek op om regelgeving te versoepelen, zodat meer projecten financieel haalbaar worden en de woningbouw sneller op gang komt.

Een nieuw probleem aan het bouwfirnament: hoewel het aantal vergunde woningen toch weer oploopt, neemt het aantal woningen waarvan de bouw daadwerkelijk start nog steeds af.

In 2024 werd volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) voor meer dan 67.000 nieuwbouwwoningen een vergunning verleend, een stijging van 21 procent ten opzichte van 2023. Het aantal vergunde koop- en huurwoningen was daarbij nagenoeg gelijk.

Volgens WoningBouwersNL is het aantal vergunde woningen waarvan de bouw nog niet is gestart echter ook gestegen, van 95.000 in 2022 naar 115.000 eind 2024. Ondanks een toename in verleende bouwvergunningen, duurt het nu steeds langer voordat projecten daadwerkelijk van start gaan. Dat schrijft ondermeer Dagblad010.

Uit het rapport van WoningBouwersNL, waar de site over schrijft, blijkt dat twee derde van de bouwvergunningen na een jaar nog steeds niet leidt tot een bouwstart.

Hierdoor is het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen juist afgenomen: van 75.000 in 2022 naar 69.000 in 2023. De vertragingen zorgen voor een opstopping in de woningbouw en versterken de krapte op de huizenmarkt.

Verplichte sociale huur maakt projecten minder aantrekkelijk

De sector signaleert meerdere oorzaken voor de stagnatie. Projecten lopen vast door wegtrekkende beleggers, heronderhandelingen vanwege afgenomen winstgevendheid en lange bezwaarprocedures, schrijft ook Business Insider.

Daarnaast zorgen stikstofbeperkingen ervoor dat veel bouwplannen niet of slechts met vertraging doorgang vinden.

Een ander knelpunt is het groeiende aantal vergunde, maar niet verkochte nieuwbouwwoningen. Vooral het verplichte aandeel sociale huurwoningen in nieuwbouwprojecten blijkt lastig verkoopbaar, waardoor de projecten financieel niet haalbaar zijn.

Dit terwijl de vraag naar woningen onverminderd hoog blijft en huizenzoekers steeds minder keuze hebben.

WoningBouwersNL roept de politiek op om in te grijpen. Volgens de brancheorganisatie maken de stijgende bouwkosten en de regelgeving rond sociale en middenhuur veel projecten financieel onaantrekkelijk voor investeerders. In veel binnenstedelijke projecten mag slechts een derde van de woningen tegen vrijemarktprijzen worden verkocht, terwijl de kosten oplopen.