- Steeds meer starters kopen hun eerste woning met financiële steun van hun ouders.
- In met name de Randstad is het vrijwel onmogelijk geworden om zonder hulp een huis te kopen.
- De huidige situatie vergroot de kloof tussen starters mét en zonder vermogende achterban.
Starters die eerder uit de markt geprijsd werden krijgen door het uitponden weer een nieuwe kans? Het lijkt mooi, maar ondanks politici die de zonnige kanten willen zien bij de zorgen van verhuurders is werkelijkheid uiteraard toch anders.
Nog onlangs liet NSC-Kamerlid Merlien Welzijn weten het als ‘gerechtigheid’ te zien dat verhuurders nu moeten verkopen. Woningen die relatief vaak bij starters terecht komen.
Maar wie zijn die starters?
Met name starters die kunnen rekenen op financiële steun van hun ouders hebben een streepje voor. Zij zijn in staat om zonder voorbehoud een bod uit te brengen en konden destijds bovendien concurreren met beleggers door boven de vraagprijs te bieden, voor zover die concurrentie toen aan de orde was.
Financiële steun als toegangsticket
Starters zonder hulp van ouders vissen steeds vaker achter het net. Nieuwe cijfers uit het Woononderzoek, geanalyseerd door ING, laten zien dat inmiddels bijna één op de drie starters een woning koopt met een schenking, zo lezen we bij de NOS.
In 2018 was dat nog slechts 19 procent. De bedragen die starters ontvangen zijn bovendien fors toegenomen: van gemiddeld 40.000 euro zes jaar geleden naar 60.000 euro in 2024. Een op de tien ontvangt zelfs een ton of meer.
Zelfs het afschaffen van de voordelige ‘jubelton’ heeft nog nauwelijks effect gehad. Econoom Sander Burgers van ING wijst erop dat jubelton-schenkingen tot twee jaar na dato benut mochten worden, waardoor de gevolgen op de woningmarkt pas op termijn voelbaar zullen zijn.
Regionale ongelijkheid groeit
Hoewel het uitponden van huurwoningen voor starters op papier meer kansen oplevert, geldt dit lang niet voor iedereen. Het is met name in de Randstad steeds moeilijker om een huis te kopen zonder vermogende ouders, ziet Burgers.
Deze ontwikkeling heeft ook gevolgen voor het prijsniveau. Starters met schenkingen zijn in staat om meer te bieden, wat niet alleen tot duurdere aankopen leidt, maar ook tot een hogere druk op de rest van de markt. Starters zonder hulp moeten noodgedwongen meebieden, wat de prijzen verder opdrijft.
De verschuiving naar een woningmarkt waarin vermogen de hoofdrol speelt, werkt zichzelf in de hand. Huiseigenaren hebben door de prijsstijging een vermogen opgebouwd, dat ze weer doorgeven aan hun kinderen. .
Het gevolg is dat de woningmarkt niet alleen financieel, maar ook sociaal ongelijker wordt.
De prijs voor huurders
Intussen lijken met name huurders de prijs te betalen. De woningen die eerder nog beschikbaar waren voor verhuur, verdwijnen steeds vaker richting verkoop. En wie wil kopen maar geen financiële steun kan krijgen, vist vaak achter het net.
Starters met vermogende ouders profiteren – tijdelijk. Maar de structurele ongelijkheid die dit op de woningmarkt teweegbrengt, lijkt voorlopig alleen maar toe te nemen.