- De bouw komt nog niet op gang, ondermeer door vertragingen bij bouwprojecten door juridische procedures.
- Daarnaast zijn er regelmatig bezwaren van omwonenden en organisaties bij de Raad van State.
- Verder lijdt nieuwbouw onder de invloed van regelgeving en lange doorlooptijden bij rechtszaken.
Plannen voor 1 miljoen woningen tegen 2030 staan onder druk. Maar hoe komt dat toch? Zowel het oude als het nieuwe kabinet zijn immers voor grootschalige nieuwbouw?
In Nederland worden zo duizenden woningen niet gebouwd door een complex web van juridische en bestuurlijke obstakels.
Grote bouwprojecten, zoals Valkenhorst in Katwijk, de Schieoevers in Delft en het Vijfde Dorp in de Zuidplaspolder, worden allemaal vertraagd door langdurige juridische procedures bij de Raad van State (RvS). Daarover schrijft Omroep West.
Deze projecten, goed voor respectievelijk 5.600, bijna 7.000 en 8.000 woningen, hadden al in een vergevorderd stadium moeten zijn, maar liggen nu stil vanwege bezwaren en vertragingen in de planningsfase.
Valkenhorst en de Raad van State
In Katwijk is de bouw van de wijk Valkenhorst aanzienlijk vertraagd door bezwaren van natuurorganisaties en de gemeente Wassenaar.
De natuurorganisaties maken zich zorgen over de stikstofruimte en de impact op het duingebied, terwijl Wassenaar eist dat afspraken over de groene gebieden tussen de gemeenten worden nageleefd.
Het gemeentebestuur van Katwijk heeft voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd, maar wacht nu op de uitspraak van de RvS, die na de zomervakantie wordt verwacht. Als alles goed gaat, kan de bouw in 2026 beginnen.
Ook in Delft kampt men met vertragingen bij het bouwproject Schieoevers. Hier moeten bijna zesduizend woningen en een nieuwe brug gerealiseerd worden. De grootste obstakels zijn de geluidsnormen en de belangen van de aanwezige bedrijven.
Het Vijfde Dorp en waterveiligheid
In de Zuidplaspolder stuit het Vijfde Dorp op bezwaren van bewoners, het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard, en Rijkswaterstaat. Deze bezwaren richten zich vooral op de waterveiligheid, verkeersdrukte en compensaties bij bouwschade.
De gemeente Zuidplas heeft aangegeven dat de bouw pas in 2026 kan beginnen, afhankelijk van de uitspraak van de RvS. De procedure bij de RvS is nog niet gepland, wat betekent dat verdere vertragingen waarschijnlijk zijn.
In het Zuid-Hollandse Zwammerdam houden omwonenden de bouw van een nieuwe wijk tegen, in een reportage kijkt men bij NRC naar de situatie.
Het voorbeeld illustreert hoe lokale bezwaren bouwprojecten kunnen vertragen. In Zwammerdam zouden 123 nieuwe woningen gebouwd worden, maar door bezwaren van enkele omwonenden ligt het project stil. “We kijken liever tegen groen aan”, zegt een bewoner.
De Raad van State heeft de bouw opgeschort, in afwachting van een nieuw verkeersonderzoek.
Dit soort bezwaren zijn niet uniek voor Zwammerdam; uit een rondvraag blijkt dat vier op de vijf gemeenten met nieuwbouwplannen te maken hebben met bezwaarprocedures, vaak afkomstig van omwonenden.
De lastige toekomst van woningbouw
De toenemende druk op de Raad van State en de langdurige procedures maken het lastig om de woningbouwdoelen te halen. Advocaat Rachid Benhadi merkt tegenover NRC op dat in de meeste gevallen de bouw uiteindelijk doorgaat, maar pas na jaren van juridische strijd en aanpassingen aan de plannen.
De Nederlandse overheid onderzoekt mogelijkheden om de beroepsprocedures te beperken om de woningbouw te versnellen.
Minister Mona Keijzer zet het beleid van haar voorganger voort, wat kan leiden tot snellere beslissingen in de toekomst. Saillant detail: voor haar ministerschap protesteerde ze zelf tegen bouwplannen voor haar deur. Keijzer vindt de zaak een privékwestie.
De redenen voor de beperkte voortgang in de woningbouw zijn dus divers, maar juridische procedures en bezwaren van omwonenden spelen een cruciale rol.
De lange doorlooptijden bij de Raad van State en de noodzaak om plannen aan te passen aan de eisen van verschillende belanghebbenden vertragen de bouwprojecten aanzienlijk.
Wat kan er verder nog gedaan worden? Eerder benadrukte Bouwinvest het belang van duidelijke fiscale en juridische maatregelen voor het stimuleren van woningbouw in Nederland.
Hoewel er inspanningen worden gedaan om deze processen te versnellen, zal het nog jaren duren voordat de effecten hiervan zichtbaar worden in de Nederlandse woningbouwsector.