- De Tweede Kamer beoogt de huurtoeslagregels te vereenvoudigen en huren betaalbaarder te maken, maar belastingadviseurs waarschuwen voor negatieve gevolgen voor middeninkomens.
- De wijzigingen bevoordelen vooral huurders met hoge huur en lage inkomens, terwijl middeninkomens en alleenstaanden buiten de boot vallen.
- De hervorming kan leiden tot meer fiscale druk voor deze groepen, waardoor de kloof in de woningmarkt verder toeneemt.
Vanaf 2025 zullen de regels voor de huurtoeslag drastisch veranderen. De Tweede Kamer wil hiermee de huurmarkt toegankelijker maken, onder andere door het aanvragen van huurtoeslag eenvoudiger te maken.
Alleen het inkomen zal nog bepalend zijn voor het recht op huurtoeslag, en de hoogte van de huur zelf zal geen rol meer spelen. Daarnaast worden servicekosten niet langer vergoed. Een bewoner van een woning met een huur van €1400 kan dus straks alsnog huurtoeslag ontvangen, mits zijn of haar inkomen onder de gestelde grenzen ligt.
Dit zou vooral mensen met een aanvankelijk hoger inkomen die tijdelijk terugvallen op een lager inkomen – bijvoorbeeld door werkloosheid of ziekte – ten goede komen.
Toch zijn er zorgen dat deze wijzigingen vooral voordelen bieden aan een kleine groep, terwijl de negatieve gevolgen vooral de middeninkomens en alleenstaanden raken, aldus belastingadviseurs Henk Bluemink en Chiel Slinkman in een opiniestuk voor De Stentor.
Middengroepen benadeeld op de vrije huurmarkt
Bluemink en Slinkman wijzen erop dat de nieuwe regels niet alleen voordelen bieden. Huurders met een inkomen net boven de toeslaggrens – vaak alleenstaanden en stellen met een middeninkomen – zullen onevenredig hard worden getroffen.
Deze groep kan vaak geen sociale huurwoning krijgen vanwege de lange wachtlijsten en is daardoor aangewezen op de vrije sector, waar de huurprijzen vaak hoog zijn. Omdat zij geen recht op huurtoeslag hebben, terwijl anderen met een lager inkomen dat wel hebben, komen zij in een nadelige concurrentiepositie terecht.
Dit probleem wordt versterkt door de afwezigheid van huurregulering in het middensegment, waardoor zij steeds hogere lasten ervaren zonder ondersteuning.
1/2 aanpassingen huurwet: voortaan is enkel inkomen bepalend.
— Henk Bluemink (@HenkBluemink) October 23, 2024
Dat geeft extra (oneerlijke) concurrentie voor mensen die aangewezen zijn op middenhuur, waar nauwelijks aanbod is.
Voordelen voor vermogenden en slimme constructies
De fiscalisten waarschuwen daarnaast voor mogelijke fiscale constructies die het systeem kunnen ondermijnen. Vermogende ouders kunnen hun kinderen bijvoorbeeld in een duurder huurhuis plaatsen en zo huurtoeslag aanvragen omdat hun inkomen tijdelijk laag is.
Ook kunnen zelfstandigen met een variabel inkomen door middel van fiscaal voordeel of pensioeninleg op strategische momenten hun inkomen verlagen om zo aan de criteria voor huurtoeslag te voldoen.
2/2 het is nu al praktijk dat rijkere ouders huurruimte voor hun kinderen “opkopen” die dat zelf nooit zouden kunnen betalen. Voorbeeld kind 30.000 inkomen, 1.000 huur en kind ontvangt jaarlijks belastingvrije schenking van 6.700.
— Henk Bluemink (@HenkBluemink) October 23, 2024
Deze constructie wordt nu gesubsidieerd!
Hoewel de wetswijzigingen de huurtoeslag toegankelijker maken voor een bepaalde groep, lijken de negatieve effecten voor een grotere groep huurders, zoals alleenstaanden en middeninkomens, zwaarder te wegen, stellen de fiscalisten.
Deze groep, die vaak al onvoldoende inkomen heeft om een hypotheek te verkrijgen maar te veel verdient voor sociale huur, blijft buiten de financiële ondersteuning van de overheid. De belastingadviseurs vrezen dat de hervorming de woningmarkt verder polariseert, waarbij de rijkere huishoudens indirect profiteren en de mensen met een bescheiden of gemiddeld inkomen geen toegang krijgen tot betaalbare woonruimte.