Wie durft de hypotheekrenteaftrek op het hakblok te leggen? – ‘Ondoelmatige maatregel waarop miljarden te besparen is’

Speelgoedhuis en kassa

Speelgoedhuis Foto: CNS

  • De Algemene Rekenkamer stelt voor om de hypotheekrenteaftrek te schrappen, wat een aanzienlijk deel van 30 miljard euro aan ondoelmatige belastingvoordelen oplevert.
  • Volgens president Pieter Duisenberg leidt het in stand houden van regelingen zoals deze tot “weggegooid belastinggeld”.
  • Politieke partijen worden opgeroepen om realistische plannen te maken en geen beloften te doen die financieel niet houdbaar zijn.

De Algemene Rekenkamer heeft een opvallend krachtig signaal afgegeven richting politieke partijen: schrap belastingvoordelen die weinig opleveren, zoals de hypotheekrenteaftrek, en bespaar daarmee jaarlijks tientallen miljarden euro’s.

In een brief aan de partijbureaus benadrukt president Pieter Duisenberg dat het tijd is om afscheid te nemen van beleid dat niet effectief is. Dat schrijft het AD.

Duisenberg waarschuwt dat kiezers genoeg hebben van loze beloften en juist verlangen naar uitvoerbare plannen. “Mensen in het land snakken naar resultaten en niet naar loze beloftes,” zegt hij. Volgens de Rekenkamer wordt veel belastinggeld onnodig weggegeven via regelingen waarvan het maatschappelijk nut beperkt is.

De hypotheekrenteaftrek springt daarbij in het oog als een van de duurste posten.

Deze aftrekregeling kost de schatkist miljarden per jaar. Oorspronkelijk bedoeld om het eigenwoningbezit te stimuleren, profiteert inmiddels vooral de hogere inkomensgroep van het fiscale voordeel.

Uit onderzoek van het ministerie van Financiën blijkt bovendien dat de regeling nauwelijks bijdraagt aan het oplossen van de huidige woningmarktproblemen.

Hypotheekrenteaftrek in het vizier

Critici waarschuwen al decennia voor de hypotheekrenteaftrek, dat in de wandelgangen ook wel het ‘H-woord’ is gaan heten. De aftrek is afgebouwd, maar afschaffen blijft nog altijd impopulair omdat het huiseigenaren direct in de portemonnee raakt.

In de huidige markt werkt de aftrek vooral prijsopdrijvend, en is dus ongunstig voor starters, waarschuwen de critici. Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank (DNB), sprak ook van een ‘marktverstorend’ systeem dat eigenlijk niet zou hoeven bestaan.

De vraag is welke partij electoraal verlies durft te riskeren.

De Rekenkamer schaart de hypotheekrenteaftrek in het rijtje van zogeheten ondoelmatige belastingregelingen.

Met het schrappen ervan zou een substantieel deel van de genoemde 30 miljard euro vrijgespeeld worden. Dat geld kan volgens de Rekenkamer efficiënter worden besteed, bijvoorbeeld aan investeringen in defensie of betaalbare woningbouw op andere manieren.

Duisenberg stelt onomwonden dat doorgaan op de huidige voet niet houdbaar is: “Partijen zijn op zoek naar geld om hun plannen te betalen. In ons advies zeggen we: er ligt 30 miljard euro aan maatregelen die nu niet doeltreffend zijn. Eigenlijk is dat deels weggegooid belastinggeld.”

Afschaffen van de hypotheekrenteaftrek zou ervoor kunnen zorgen dat huizenprijzen weer dalen, hoewel de aanbodzijde op dit moment het grootste probleem lijkt